Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

158 Türk Hukukunda Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme ve Hukukî Niteliği Konusunda ... olarak kabul edilebilmesi ancak kanunî bir düzenleme ile mümkün olabilir ki, TBK madde 129/2 hükmü bu istisnayı düzenleyerek tam üçüncü kişi yararına sözleşmenin Türk Hukukunda geçerli olarak kabul edildiğini göstermektedir. 12 Eksik üçüncü kişi yararına sözleş- me ise, tarafların lehdara bir alacak hakkı bahşetmediği, yalnız onun lehine bir ifa modalitesinin kararlaştırıldığı ihtimali ifade eder. 13 Bu nedenle sözleşme serbestîsinin bir sonucudur ve nispilik ilkesine aykı- rılık teşkil etmez. 14 Sözleşme serbestîsinin bir sonucu olan bu sözleşme türü, kanunî bir düzenleme mevcut olmasa bile geçerli olarak kabul edilmelidir. TBK, üçüncü kişi yararına sözleşmeyi 129 ve 130. maddelerinde düzenlemektedir. TBK madde 130 hükmü, sorumluluk sözleşmelerin- deki özel bir durumu düzenlediği için bu çalışmanın kapsamına dâhil edilmemiştir. TBK madde 129 hükmü ise üçüncü kişi yararına sözleş- meyi düzenleyen temel normdur. Bu genel nitelikli hüküm, üçüncü kişi yararına sözleşmeyi bağımsız bir sözleşme türü olarak değil, ge- nel bir kavram olarak düzenlemiştir. Dolayısıyla üçüncü kişi yararına sözleşme, vaadeden ve vaadettiren arasındaki sözleşmesel ilişkide her türden özel sözleşme türünü (isimli- isimsiz, tipik-atipik gibi) içere- bilir. 15 Kanun koyucunun bu hükmü getirme amacı, nispilik ilkesine aykırılık teşkil eden tam üçüncü kişi yararına sözleşme kurumunun geçerli olarak kabul edildiğini göstermektir. 16 Bu nedenle hüküm, ile- mek suretiyle o taşınmaz üzerinde sonradan hak kazanan üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilme olanağı sağlanmıştır”. YİBGK, E 2017/6 K 2018/9 T 5.10.2018 (lexpera.com; Erişim Tarihi: 31.05. 2019). 12 İçerik olarak TBK madde 129/2’yi karşılayan OR madde 112/3 hükmünün işlevi- nin tam üçüncü kişi yararına sözleşmenin geçerli olarak kurulabileceği göstermek olduğu yönünde bkz. Berner Kommentar/Weber, OR 112, N. 12. 13 Papanikolau, s. 26; Münchener Kommentar/Gottwald, BGB 328, N. 9. 14 Julius von Staudinger, Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, Buch 2, §§ 328 - 345 (Vertrag zugunsten Dritter, Draufgabe, Vertragsstrafe), Recht der Schuldverhältnisse mit Einführungsgesetz und Nebengesetzen, 15. Bası, Sellier- de Gruyter, Berlin 2015, BGB 328, N. 5; İstanbul Şerhi/Öz, TBK 129, N. 22; Oğuz- man/Öz, s. 436, 437. 15 Akyol, s. 88; Kumru Kılıçoğlu Yılmaz, “Tam Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, İstanbul 2016, C. 22, S.3, s. 1762; Wolfgang Fikentscher/Andreas Heinemann, Schuldrecht Allge- meiner und Besonderer Teil, 11. Bası, München 2017, s. 182; Basler Kommentar, Obligationenrecht I, Art 1-529 OR, 6. Bası, Helbing Lichtenhein Verlag, Basel 2015, OR 112, N. 2. 16 OR md. 112 için bu yönde bkz. Berner Kommentar/Weber, OR 112, N. 30. Zira