Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

244 Karşılaştırmalı Hukukta Genel Kurul Kararlarının İptali Davalarında Gösterilecek ... VI. SONUÇ Mahkemelerce TTK m. 448(3) hükmündeki takdir yetkisinin kul- lanımında göz önüne alınacak ilke ve ölçütlerin belirlenmesi hukuk güvenliği ve belirliliği açısından önem arz ettiği kadar, pay sahibinin vazgeçilmez nitelikteki iptal davası hakkı ile hak arama hürriyetinin ihlal edilmemesi açısından elzemdir. Bu doğrultuda mezkûr hükmün yorumunda, öncelikle hükmün amacının şirketin zararlarının karşı- lanmasından çok mesnetsiz davaların caydırılması olduğu kabul gör- meli ve dava açılmasının zorlaştırılmaması gereği dikkate alınmalı- dır. Nitekim ABD şirketler hukukunda teminat gösterilmesine ilişkin maddelerin lafzında yer alan tedbirler kadar yine maddelerin lafzında yer verilen teminat tutarı hesabında dikkate alınması gerekli kalemler Türk hukuku açısından da yol gösterici olabilecektir. ABD şirketler hukukunda bazı eyaletlerde, teminat gösterilmesi koşullarının karşılandığı hallerde mahkemece teminat gösterilmesine karar verilmesi gerekmekte olup, bu halde mahkemelere sadece temi- natın tutarını takdirle sınırlı bir yetki sağlanmıştır. 106 Oysa TTK altında mahkemelerin daha baştan teminat gösterilmesi istemini ret hakkının bulunduğu dikkat çekici bir husustur. Bu doğrultuda, TTK dairesinde şirketin muhtemel zararları kavramı, sadece teminatın tutarının tayi- ninde değil aynı zamanda teminat gösterilmesi isteminin kabul görüp görmeyeceğinde de mahkemelerce esas alınacak bir ilke konumunda- dır. Diğer yandan, TTK sisteminde teminat gösterilmesi talebine iliş- kin olarak şirketin ispati yükü konusunda maddede bir yönlendirme bulunmaması, taraflarca getirilme ilkesinin geçerli olduğu bir hukuk davası açısından uygunsuzdur. Muhtemel zararların, yargılama giderleri haricinde içerdiği kalem- leri belirlerken genel kurul kararlarını iptali davalarının hukuki nite- liği ve sonuçlarının TTK m. 451 hükmü karşısında irdelenmesi önem- lidir. Diğer yandan, ABD hukuku ile paralel olarak, TTK m. 448(3) hükmünün amacı çerçevesinde davanın mesnetsiz olup olmadığının 106 Albert, s. 66.