Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

251 TBB Dergisi 2020 (146) Nadire ÖZDEMİR bir çıkmaza sürüklemiştir. Sandy ’nin mağduriyeti onun bizatihi hata- sından veya tercihlerinden ziyade daha çok kendi kontrolü dışındaki koşullardan kaynaklanmaktadır. 17 Sandy ’nin içinde bulunduğu durum onu adaletsiz koşullara sürükleyen, evsizlik riskine karşı kırılgan ol- mak anlamında sosyal-yapısal bir durumdur. 18 Evsizlik riskine karşı kırılgan grupta yer alanların evsiz kalma ihtimali kısmen kendi davra- nışlarına, kısmen başkalarının davranışlarına kısmen de şansa kalmış olabilir. Young’ın, bireysel etkileşim ( individual interaction ) 19 olarak ni- telendirdiği durum, kişilerin yanlış davranışlarının adaletsiz durumla- rı pekiştirmesiyle ilgilidir. Ancak Sandy ’nin hikayesindeki kişiler, ona karşı makul ve saygılı davranmasına rağmen burada sosyal adaleti ilgilendiren mesele Sandy ’nin evsizlikle yüzleşme riski taşıyan kırıl- gan bir grupta bırakılmış olmasıdır. 20 Evsizliğe karşı kırılgan olmanın koşullarını yaratan kaynaklar geniş çaplı ve nispeten uzun dönemli- dir. Hem kamu hem de özel birçok politika, kural veya kabul görmüş uygulamalara göre hareket eden binlerce kişinin eylemleri bu koşul- ların üretilmesine katkıda bulunur. 21 Yapısal adaletsizlik, milyonlarca insanın kurumsal kurallara ve ahlaken kabul edilen pratiklere uyması sonucunda üretilmekte ve pekiştirilmektedir. 22 Zira istemli seçimlerle sosyal koşulların etkilerini birbirinden ayırmak oldukça zordur. 23 İşte bu şekilde milyonlarca insanın katkısıyla oluşan ve pekiştirilen yapılar bireylerin yaşamlarında sosyal adalete ilişkin kendine özgü haksız du- rumları yaratmaktadır. Young teorisinde sosyal adalet de bu anlamda kilit bir kavramdır. III. Yapısal Koşulların Etkilediği Sosyal Adalet ve Sosyal-Yapısal Süreçler Young, sosyal adaleti, iki temel kavramdan yola çıkarak açık- lar: Kendini geliştirme ( self-development ) ve kendini-belirleme ( self- determination ). Bu iki kavram adaletsizliğin iki genel unsuru olan baskı ve tahakküm olgularının varlığında gölgelenir ve bu anlamda sosyal 17 Young, 2011, s. 45. 18 Young, 2011, s. 45. 19 Young, 2011, s. 46. 20 Young, 2011, ss. 45-46. 21 Young, 2011, ss. 47-48. 22 Young, 2011, s. 95. 23 Barry; Ferracioli, s. 249.