Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

261 TBB Dergisi 2020 (146) Nadire ÖZDEMİR konusu bir sosyal durum için sorumluluğa sahipse ve bu sorumlulu- ğun gereklerini zamanında yerine getirmemişse o kişinin suçlu olu- şundan da bahsedebiliriz ve böylece Young’ın ayrımı muğlaklaşır. 84 Yine Young’ın belirttiği anlamda sorumluluğunu yerine getirmeyen herhangi bir kişinin ağır ihmalinden de bahsedebiliriz. 85 Jeffrey Rei- man da Nussbaum’un bu eleştirilerine benzer şekilde adaletsizlikten suçlu olmak ve bu adaletsizliği gidermekten sorumlu olmak arasın- da zorunlu bir bağ olduğunu ve bu bağın karşılıklı olduğunu belirtir. Adaletsizliği ortadan kaldırmaya ilişkin ahlaken sorumluluk duymak o adaletsizliğe sebep olmaya ilişkin suçluluğa işaret ederken, adalet- sizlikten suçluluk duymak onu gidermek için duyulan sorumluluğun zorunlu şartıdır. 86 Ayrıca Nussbaum, Young’ın suçun bireysel olduğu sorumluluğun ise paylaşıldığı iddiasını da eleştirir. Ona göre bir kimseyi herhangi bir sosyal sorumluluğun tamamını üstlenmediği için suçlayamayız, ancak Young’ın sorumluluk için öngördüğü kriterlere de uyarak bir kimseyi, paylaşılan sorumluluk içerisinde üstlenmesi gereken kısmı üstenmediği ve adaletsiz sonuca katkıda bulunduğu için suçlayabili- riz. 87 Benzer şekilde, Young’ın yapısal adaletsizlikten sorumlu olmayı birey hatalarına indirgemeyişini eleştiren başka yazarlar da vardır. Ör- neğin Christian Barry ve Luara Ferracioli, birçok sosyal adaletsizliğin geçmişteki politik liderlerin yanlış kararları ve o liderleri seçen kitlenin tercihlerine indirgenebilir olduğunu ve bu anlamda adaletsiz yapıdan sorumlu olduklarını savunurlar. 88 Reiman ise yapısal adaletsizlikten sorumlulukta bir derecelendirmeye gidilmesini ve bu kapsamda so- rumluluğun “güçlü biçimde” ve “zayıf biçimde” olarak ikiye ayırarak ele alınmasını önerir. 89 Young’ın yaklaşımı –her ne kadar eleştirilerin haklı payı olsa da- pek çok açıdan değerlidir. Özellikle küresel adaletsizlikten sorumlulu- 84 Nussbaum, 2011, s. xxi. 85 Nussbaum, 2011, s. xxi. 86 Jeffrey Reiman, “The Structure of Structural Injustice: Thoughts on Iris Marion Young’s Responsibility for Justice”, Social Theory and Practice, Vol. 38, No. 4 (Oc- tober 2012): 742-743. 87 Nussbaum, 2011, s. xxii. 88 Christian Barry, Luara Ferracioli, Young on Responsibility and Structural Injusti- ce, 32 Crim. Just. Ethics 247, 2013, s. 255. 89 Reiman, ss. 749-751.