Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

280 Strasbourg Kararlarındaki Karabataklar:(Toplumsal) Cinsiyet Stereotipleri ise olumlu stereotiplerin, doğurdukları sonuçlar geniş bir çerçevede değerlendirilmeksizin, sempatik özellikler olarak nitelendirildikleri ve kadınların da kendilerine atfedilen bu sempatik özelliklerden pek fazla rahatsızlık duymadıkları, bu nedenle de yok edilmelerinin daha zor olduğu şeklinde ortaya koyulabilir. Bu bağlamda kadınlara yöne- lik, mevcut ataerkil sistemi desteklemekle görevli, ayrımcılığa ya da sempatik ayrımcılığa yol açan söz konusu stereotiplerin doğurdukları sonuçlar, pekiştirdikleri düzen de göz önünde tutulduğunda, olumlu- olumsuz şeklinde bir ayrıma tabi tutulmalarının gereksiz bir ihtiyaç olduğu ortaya çıkmaktadır. Bununla beraber, cinsiyet stereotiplerinin yalnızca kadınlara yö- nelik zararlı sonuçlar doğurduğu düşünülmemelidir. Her iki cinsiyet açısından da son derece olumsuz yönleri bulunan bu cinsiyet stereo- tipleri, bireylerin fiziksel özelliklerine, ilgi alanlarına, sahip olmaları gereken karakter özelliklerine, yetenek ve becerilerine, sergilemeleri beklenen davranışlara kadar birçok alanda kendisini göstermekte ve bu genellemeler doğrultusunda toplumda kadın ve erkekten yerine getirmeleri beklenen görev ve sorumluluklar farklılaşmaktadır. Ta- rihsel sürece ve günümüze baktığımızda bu farklılaşmanın, elbette kadınların aleyhine sonuçlandığı açıktır. Ancak konuya değişik bir perspektiften yaklaşıldığında, kimi stereotiplerin varlığının erkekler üzerinde negatif sonuçlar doğurduğu bilinmektedir. Örneğin; erkek- lerin ordularda kadınlara nazaran daha aktif rol almaları aynı zaman- da savaşlarda daha fazla ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalmaları so- nucunu da doğurmaktadır. Buna ek olarak, erkeklerin -toplumlarda erkeklere atfedilen özelliklerin daha üstün kabul edilmesinden dola- yı- kendilerine ilişkin stereotiplerden uzaklaşmalarının daha zor ol- duğu görülmektedir. Kadınların kimi zaman kendilerine özgülenen niteliklerin aksine davranışlar sergilemesi toplum tarafından olumlu olarak değerlendirilebilirken; erkeklerin bu kalıpların dışına çıkmaları hoş karşılanmamaktadır. Örneğin; bir kadının kötü bir olay karşısında metanetli bir duruş sergilemesi ya da genellikle erkeklerin ilgi duydu- ğu bir spor dalı olarak değerlendirilen futbola ilgi duyması karşısında, bir erkeğin ağlaması veya baleye ilgi duyması sonucunda toplumda karşılaşacağı tepkilerin niteliği ve ağırlığı farklı olacaktır. Bu nedenler ışığında olumlu ya da olumsuz tüm stereotiplerin her iki cins açısın- dan da aleyhe bir durum teşkil ettiğinin altı çizilmelidir.