Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ THE PROBLEM OF ARBITRARY WITHHOLDING OF CONSENT OF AFFECTED STATE BY DISASTER TO HUMANITARIAN ASSISTANCE: THE CASE OF CYCLONE NARGIS IN MYANMAR IN TERMS OF INTERNATIONAL LAW Gökhan ALBAYRAK * Özet: Doğal afetlerin, insan yaşamına ciddi zararlar vermesi olgusu yeni değildir. Kasırga, deprem gibi doğal afetler on binlerce kişinin hayatını kaybetmesine yol açabilmekte ve bu durum devletle- rin insan hakları yükümlülükleri bağlamında bazı tartışma konularını gün yüzüne çıkarabilmektedir. Ayrıca afet olaylarında devletin ne gibi sorumluluklarının olduğu meselesi de son yıllarda uluslararası afet hukuku konularında çeşitli çalışmaların yapılmasına da neden olmuştur. Özellikle Myanmar’da 2008 yılında meydana gelen Nar- giz Kasırgası sonrasında, söz konusu devletin hükümetinin insani yardım taleplerine keyfi olarak rıza göstermemesi neticesinde, afet olaylarında devletlerin ne gibi davranışlarda bulunmak durumunda oldukları tartışma yaratmıştır. Buna mukabil, 2016 yılında Uluslara- rası Hukuk Komisyonu’nun “Afet Olaylarında Kişilerin Korunması Hakkında Taslak Maddeler” metninin çalışmasını bitirmesi de konu hakkındaki ilgiyi artırmıştır. Bu makalede, belirtilen söz konusu hu- suslar bağlamında Myanmar Nargiz Kasırgası sonrasında Myanmar yönetiminin insani yardımlara rıza göstermemesi sorunu uluslararası hukuk normları bağlamında incelenecektir. İnceleme bakımından ise özellikle devletlerin insan hakları yükümlülüklerine ve son zamanlar- da inceleme konusu haline gelen koruma sorumluluğu kavramına ağırlık verilecektir. Anahtar Kelimeler: Doğal Afet, Myanmar, İnsan Hakları, Ulusla- rarası Hukuk Komisyonu, İnsani Yardım Abstract: The phenomenon of harmful impacts of natural di- sasters to human life is not new. The natural disasters such as hurri- cane and earthquake may cause loss of life of tens of thousands of peoples and this situation brings to light some discussion themes * Dr. Öğr. Üyesi, Kırklareli Üniversitesi, İİBF Uluslararası İlişkiler Bölümü Devlet- ler Hukuku Anabilim Dalı, [email protected] , ORCID: 0000-0002-1205-2479, Makalenin Gönderim Tarihi: 26.06.2019, Kabul Tarihi: 26.06.2019