Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

78 Barolar ve Avukatların Meslek Özgürlükleri I. Giriş Sürekli bir dönüşüm yaşanan avukatlık mesleğine ilişkin olarak, öncelikle bu dönüşümün gerektirdiği teknik ve mesleki niteliklerin ge- rekleri tartışılması gerekirken, ülkemizde son dönemde özellikle mes- lek örgütü olan baroların konumu ve mesleğin sahip olması gereken temel özelliklerin (II) korunması ön plana geçmiştir. Bu korumanın etkin biçimde sağlanabilmesi için avukatların ça- lışma özgürlüklerinin tam olarak güvence altına alınması gerekmek- tedir (III). Bu açıdan avukatlık mesleğinin sadece hangi usul ve şart- lar altında yerine getireceğine ilişkin ayrıntıları içeren salt mesleğin icrasına yönelik sınırlandırmalar ile “mesleki faaliyetin yetkili kişiler tarafından icrası anlamında” çalışma özgürlüğüne ilişkin müdahaleler arasındaki ayrımın doğru yapılması önem taşıyacaktır. Bu çalışmada barolar ve avukatların meslek özgürlüğü kavramla- rı, karşılaştırmalı hukuk yaklaşımıyla ele alınacaktır. Avukatlık mes- leğine getirilen sınırlamaların anayasallığı öncelikle Anayasa Mahke- mesi ve diğer yüksek mahkemelerin içtihadı ekseninde incelenecektir. Anayasa’nın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile özdeşliğini sağla- maya yönelik 2010 Anayasa Değişikliğiyle öngörülen bireysel başvuru kurumunun da etkisiyle Anayasa Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına daha fazla atıfta bulunmaktadır. Çalışma kap- samında ayrıca her iki Mahkeme’nin de etkileşim içinde olduğu Al- man Federal Anayasa Mahkemesi kararlarına da başvurulmuştur. Av- rupa temel hak dogmatiğinin oluşturulmasında büyük önem taşıyan Alman Federal Anayasa Mahkemesi’nin avukatların meslek özgürlü- ğüne ilişkin kararlarından elde edilen bulgular, özetlenerek aktarıla- cak ve Türk hukuk uygulamasında ne ölçüde karşılık bulduğu ortaya konulmaya çalışılacaktır. II. Meslek Örgütü Olarak Barolar 1. Siyasal ve Sosyolojik Gelişim Barolar ile bulundukları ülkenin siyasal ve sosyolojik gelişimi ara- sında önemli bir etkileşim bulunmaktadır. Farklı coğrafyalardan veri- lecek örnekler bu tespiti doğrulamaktadır; ABD’de bazı eyaletlerde avukatlık yapmak için bir baroya üye ol- mak zorunluyken, bazılarında değildir. Dolayısıyla ilk grup meslek