Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146.Sayı

82 Barolar ve Avukatların Meslek Özgürlükleri Mahkemesi’ne göre avukat sadece, “Bilgi ve deneyimlerini öncelikle adalet hizmetine vererek, adalete ve hakkaniyete uygun çözümler için hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasında yargı organlarıyla yetkili kurul ve kurumlara yardımı görev” bilen kişidir. 18 Avukata özgü bağımsızlığın korunması baroların en önemli göre- vidir. Özerk organlar (kamu tüzel kişileri) olarak barolar 19 , avukatlık üzerinde devletten uzak bir denetim makamıdır. Ülkemizde barolar da dahil olmak üzere meslek kuruluşları yasa ile kurulan “kamu ku- rumu niteliğindeki” kuruluşlar olup faaliyet gösterdikleri alanda tekel konumundadırlar. Bu tür kuruluşlar aynı zamanda meslek mensupla- rı üzerinde mesleki faaliyete izin verme, mesleki standartları belirleme ve disiplin cezası verme gibi kamusal yetkiler kullanmaktadır. 20 Baro- nun sorumluluğu, meslektaşları ve hak arayan vatandaşlara yönelik- tir. Barolar, devlet etkisine karşı avukatların özgürlüğü ve demokratik hukuk devletinde avukatlığın bağımsız konumu için çalışır. 21 Avukat- lık mesleğinin genel hukuki çerçevesinin belirlenmesine katılım, baro- ların öz görevidir. 100 yılı aşan deneyimin de gösterdiği üzere demokratik hukuk devletinde, güçlü bir özyönetim (özerklik) olmadan avukatlık mesle- ğinin özgürlük ve bağımsızlığının güvence altına alınması mümkün ve vicdanının sesini yükselten avukat, kuvvei kazaiye vazifesini ifa eden makine- nin en kuvvetli çarklarından biridir.”, E 1963/301, K 1963/271, K 13.11.1963. 18 E 2007/16, K 2009/147, K 15.10.2009; Bayram Akın Başvurusu, B. No. 2015/19278, 7.3.2019. 19 Anayasa Mahkemesi’nin de belirttiği üzere; “Üyelerinin çokluğu, ürettikleri iş ve hizmetlerin toplumun temel ihtiyaçlarına yönelik olması ve ülke genelinde yay- gınlığı; çoğulcu demokratik gelişim ortamında etkili bir sivil toplum örgütü ro- lünde bulunmaları; örgütlülüğün üyelere getirdiği yararlar ile toplum çıkarlarının uygun düzeylerde dengelenebilmesi ve demokratik toplum kültürünün, kamu düzeninde olumsuzluk yaratmadan derinleştirilebilmesi nedenleriyle bu kuru- luşlara kamusal nitelik kazandırılarak Anayasa’da yer verilmiştir.”, E 2000/78, K 2002/31, K 19.2.2002. 20 Nitekim Anayasa Mahkemesi’ne göre; “Türkiye Barolar Birliği’nin kamu kuru- mu niteliğinde bir meslek kuruluşu olması ve Avukatlık Kanunu ile genel olarak avukatlık asgari ücret tarifesini belirleme yetkisinin Türkiye Barolar Birliği’ne ve- rilmiş olması, belirli uyuşmazlıkların niteliklerinin yasa koyucu tarafından göze- tilerek bunlara ilişkin davalarda avukatlık asgari ücretinin maktu olarak belirle- neceği yolunda yasal bir düzenleme yapılmasına engel oluşturmamaktadır”, E. 2009/62, K. 2011/96, Kt. 9.6.2011. 21 NitekimAİHM’e göre, insan haklarının korunmasında çok önemli bir rol oynayan avukat birlikleri bağımsız kalabilmeyi başarmalıdırlar, Hajibeyli ve Aliyev v. Azerbaycan, B. No: 6477/08 ve 10414/08, 19.4.2018.