Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

106 Vergi Yargılaması Hukukunda Tanık Beyanı ilişkin düzenlemelerin ayrıntılı olarak düzenlendiğini görüyoruz. Almanya’da vergi mahkemesinde tanık beyanının dinletilmesine iliş- kin düzenlemelere, duruşma usulüne ilişkin düzenlemeler içinde yer verilmiştir ve Alman vergi mahkemelerinde yargılama kural olarak duruşmalı yapılmaktadır. Alman vergi mahkemelerinin yargılama usulünü düzenleyen federal yasa, tanık beyanlarının vergi yargılama- sındaki usullerini de detaylandırmıştır. İngiliz vergi yargılamasında mahkemenin, tanık beyanın duruşma sırasında sözlü veya yazılı olarak alınacağı konusunda takdir yetkisi bulunmaktadır. 122 İngiliz vergi mahkemesinin, tanıkların beyanda bu- lunacağı konuları belirleyen, bu beyanları sınırlandıran ya da dinlene- cek ve yazılı beyanda bulunacak tanıkları saptayan ya da yazılı tanık beyanlarının uzunluğunu veya şeklini belirleyen kararlar alabileceği de İngiliz mevzuatında belirtilmiştir. Yine İngiliz vergi yargılaması sisteminde, Alman vergi yargılaması sisteminden farklı olarak temyiz aşamasında da tanık beyanına başvurulabilmektedir. AİHM yakın bir zamana kadar vergilendirmeyi, ulusal bir münha- sır yetki olarak değerlendirmiş ve bu konuda taraf devletlere özellikle geniş bir takdir marjı tanımıştır. Bu nedenle AİHM ilk dönem kararla- rında, vergisel meseleleri genellikle kabul edilemez bulmuştur. Ancak, sonraki dönem kararlarında AİHM vergi davalarını, vergi yükümlüle- rinin insan hakları, çeşitli haklar bağlamında değerlendirmiş ve esas- tan incelenmiştir. Nitekim 2001 tarihli Ferrazzini – İtalya kararında Ferrazzini ilkesi olarak bilinen ve vergi uzlaşmazlıklarından kaynaklı başvuruları AİHS madde 6/1 kapsamı dışına çıkartan bu görüş, ka- rarın karşı oy yazısından başlamak üzere, eleştirilere hedef olmuştur. Bu eleştiriler hedefine ulaşmış, AİHM, Lehtinen ve Kallio kararların- da, vergi yargılamasında tanık dinlenmesini adil yargılanma hakkının bir sonucu olacak görmüştür. AİHM, ulusal mahkemenin vergi yar- gılamasının duruşmalı olarak yapılmasını açıkça gerekli görülmediği yönünde karar tesis etmesini ve duruşma talebini reddetmesini adil yargılanma hakkını ihlali olarak değerlendirmiştir. Görüleceği üzere vergilendirme aşamasında olduğu kadar yargı- lama aşamasında da tanık beyanından yararlanılması vergi yargılama 122 Hukuk Usulü Kuralları (Civil Procedure Rules) 32.2 (1)