Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

141 TBB Dergisi 2020 (147) Süha TANRIVER Çünkü takas ya da mahsup iddiasına dayanan karşı alacağın tutarı, asıl davada ileri sürülmüş bulunan alacağın tutarından fazla olsa bile, davalı, alacağın fazla olan kısmını da, aynı davada hüküm altına aldır- mak istemiyorsa, takas ya da mahsup savunmasıyla yetinebilir; yani, karşı dava açması şart değildir. 28 Çünkü tasarruf ilkesi uyarınca (HMK m. 24) kimse kanunla belirtilen ayrık durumlar dışında kendi lehine olan bir davayı açmaya zorlanamaz. Bu bağlamda, kanunî bir zorun- luluğun varlığından söz edilemez. Dolayısıyla dava şartı arabuluculuk kurumunun işlerlik kazanması sebebiyle davalı, asıl davanın konusu- nu oluşturan alacak tutarı itibariyle cevap dilekçesinde takas ya da mahsup savunmasında bulunabilir; bâkiye alacağı için de; dava şartı arabuluculuk kurumuna işlerlik kazandırdıktan sonra, arabuluculuk sürecinde bir anlaşma sağlanamamışsa, müstakil dava açma yoluna gidebilir. Yine, karşı dava açma olanağı bulunan davalı, bu olanağı dava şartı arabuluculuk sürecinin iki hafta içinde tamamlanmasının mümkün olmaması nedeniyle kullanamaz hale gelmişse, karşı alacağı bakımından, önce dava şartı arabuluculuk kurumuna işlerlik kazandı- rıp, anlaşma sağlanamaması halinde de, müstakil bir dava açıp, dava- cının açmış olduğu asıl davayla kendisinin açmış bulunduğu davanın, aralarında bir bağlantı bulunması sebebiyle, mahkemeden birleştiril- mesini de talep edebilir (HMK m. 166). Kaynakça Akkan M, “Arabuluculuk Faaliyeti Sonucunda Anlaşılan Hususlarda Dava Açma Ya- sağı ve Sonuçları”, DEÜHFD , 2018/2, s.1-31. Aral F, Türk Borçlar Hukukunda Takas, 2. B., Ankara 2010. Azaklı Arslan B, Medenî Usul Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk, Ankara 2018. Çiçek M, İş Hukukunda Zorunlu Arabuluculuk, Ankara 2018. Çil Ş, İş Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, Ankara 2018. Doğan Yenisey K, İş Yargısında Zorunlu Arabuluculuk, (İş Hukuku ve Sosyal Gü- venlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi, 14 Mayıs 2016 İstanbul, s.167-193). Dür O, Arabuluculuk Faaliyeti ve Arabulucunun Hak ve Yükümlülükleri, Ankara 2017. 28 Tanrıver, s. 688; Aral, F.: Türk Borçlar Hukukunda Takas, 2. B., Ankara 2010, s. 219; E. Yılmaz, “Davada Takas ve Mahsup Talebi”, MİHDER , 2010/2, s. 247-284, s. 264.