Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

184 Hasta Mahremiyeti Hakkı entation to manner of life of the patient and the obligation of con- fidentially turns out for them. Sensitive data needs more qualified protection owing to its own nature which may lead to discriminati- on against the data subject. At the present time, health data is used via recording electronic systems by taking advantage of technology, In this study, health data and other points including right to privacy of patient will be discoursed with circumtances which are allowed to interfere this right. Keywords: Right To Privacy, Electronic Health Record, Confi- dentially, Healthcare Professionals, Health Data I. ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI VE HASTA MAHREMİYETİ İLİŞKİSİNE GENEL BAKIŞ Ulusal ve uluslarüstü mevzuatta temel hak ve hürriyetlerden biri olarak tanınmış olan mahremiyet hakkı, gerçek kişilere münhasır bir haktır. Türk hukuku bakımından dayanaklarını MSHS m.17, AİHS m.8, Biyotıp Sözleşmesi m.10 ve AY m.20’den almaktadır. Mahremiyet hakkı; AİHS sisteminde özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı (right to respect for private and family life) , MSHS sisteminde özel yaşamın gizlili- ğini koru nması hakkı 1 , Anayasa’da özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkı gibi farklı terminoloji ile ifade edilmiştir. Bireyin maddi ve manevi varlığının korunması ve geliştirilmesi 2 ancak özel hayatına saygı duyulması ile sağlanabilir. Bu çerçevede devlete düşen pozitif yükümlülük, bu hakka devlet organları yahut diğer bireylerden gelecek olası müdahalelere karşı hakkı korumak ve yasal düzenlemeler oluşturmaktır. Negatif yükümlülük ise bizzat dev- let organlarından gelecek müdahaleleri bertaraf etmektir. Mahremiyet hakkı görece olarak yeni bir hak olduğundan ihlali bazı devletlerde bağımsız bir suç tipi ile yaptırıma bağlanmamıştır. Örneğin İngiltere’de genel olarak mahremiyet hakkı bulunmamakta- dır; ceza hukuku bağlamında aile ve mülkiyet hakkı korumasından 1 m.17 “1. No one shall be subjected to arbitrary or unlawful interference with his privacy, family, home or correspondence, nor to unlawful attacks on his honour and reputation. 2. Everyone has the right to the protection of the law against such interference or attacks.” 2 Bkz.Nilgün Başalp, Kişisel Verilerin Korunması ve Saklanması, Yetkin Yayıncılık, Ankara, 2004, s.31. Kişisel verilerin korunması hukukunun kilometre taşı olan 1983 tarihli Alman AnayasaMahkemesi’ninNüfus Sayımı Kararı (Volkszählungsurteil) kişinin kendi kaderini tayin hakkı üzerine temellendirilmiştir.