Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

200 Hasta Mahremiyeti Hakkı ceğini öngörmüş; ancak kişiye sıkı sıkıya bağlı hakları kullanma ba- kımından 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.16’yla uyumlu olacak şekilde mümeyyiz çocukların sağlık kayıtlarına ebeveyninin erişimini izne tabi tutabileceğini düzenlemiştir. Yönetmelik özel olarak hangi tıbbi müdahaleler bakımından ebeveynin sağlık verilerine ulaşama- yacağına ilişkin bir hüküm öngörmediğinden eleştiriye muhtaçtır. 64 Ayrıca, mümeyyiz çocuk kıstasını kullanmış ve özel olarak yaş belirt- memiştir. 65 Söz gelimi cinsel dokunulmazlığına ilişkin bir fiile rıza gös- terme ehliyetine sahip 15 yaşını tamamlamış bir çocuğun jinekolojik bir tıbbi müdahale istemesi halinde durumdan ebeveyn haberdar edi- lecek midir, sorusu cevapsız kalmaktadır. Özellikle bu mahiyette bir tıbbi müdahalede çocuğun mahremiyet hakkının ihlal edilmesi aynı zamanda sosyolojik gerçeklik de gözetildiğinde sakıncalı durumlara sebep olabilecektir. 66 Çocuğun ebeveyni ya da diğer kanuni temsilci- sinin sağlık sigortasından yararlanması halinde sigorta kapsamında 64 AB ya da Avrupa Konseyi düzeyinde belirli bir yaş ile çocuk hastaların mahremi- yetine ilişkin hüküm bulunmamaktadır. Ancak ABD’de çoğu eyalet kanunları ve federal kanunlara göre, küçüklerin sağlık hizmetleri alabilmesi için ebeveynleri veya kanuni temsilcileri bu tür hizmetlere rıza göstermelidir. Ancak HIPAA (He- alth Insurance Portability and Accountibility Act) ve diğer kanunlar hangi du- rumlarda ebeveyn ya da diğer kanuni temsilcilerin rızası aranmaksızın çocukların sağlık hizmetlerinden yararlanabileceğini açıkça düzenlemiştir. Bu müdahaleler genellikle iki kategoriye ayrılır: hamile çocuklar veya ergin kılınmış çocukların yararlanacağı sağlık hizmetleri ve tüm küçüklerin kanuni temsilci rızası olmaksı- zın kesin biçimde yararlanabileceğini düzenleyen kanunlar. Çocuklara uygulana- cak tıbbi müdahalelerde rıza gösterme hakkına sahip olan ebeveyn ya da temsilci aynı zamanda ona ilişkin verilere de erişme hakkına sahiptir. Ancak sayılan rıza- nın gerekmediği hallerde çocuğun kişisel sağlık verilerine ebeveyn ya da temsil- ci erişememektedir. Bkz. Neil Calman/Helen R. Pfister/Ruth Lesnewski/Diane Hauser/Nandini Shroff, “Electronic Access to Adolescents’ Health Records: Le- gal, Policy and Practice Implications”, Family Practice Management, Mart/Nisan 2015, s.11 Çevrimiçi www.aafp.org/fpm (11.07.2019). 65 Calman/Pfister/Lesnewski/Hauer/Shroff, s.12; New York Eyaleti Sağlık Bilgi Ağı’nın geliştirilmesinden sorumlu olan New York E-Health Collaborative, ABD toplumunda ergenlik, cinsel aktivitelere başlama yaşı ve doğum yapan anne yaş- larını da dikkate alarak gençlere yönelik sağlık bilgilerinin değişimini sağlayan bir politika oluşturdu. 10 yaş ve üstü çocukların sağlık verileri ancak çocuğun rızası ile paylaşılmaktadır. Diğer eyaletlerde de yaş aralığı 10-16 arasındadır. 66 25.06.2012 tarihli bir gazete haberine göre, hamile olan genç kızın gebelik sürecine ilişkin GEBESİS üzerinden aile hekimliği kızın babasına mesaj göndermiştir. Med- yada da pek çok kimse tarafından bu türden mahremiyet ihlalleri nedeniyle genç kızların töre saiki ile öldürülebileceği endişesi dile getirilmiştir. Çevrimiçi http:// www.hurriyet.com.tr/gundem/aile-hekiminden-bekâr-genc-kiz-babasina-sok- cep-mesaji-tebrikler-kiziniz-hamile-20837705 (11.07.2019).