Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

246 Yoksulluk Nafakasının Sona Erme Sebepleri ve Yoksulluk Nafakasının Süresizliğine Dair ... da yoksulluk nafakası olarak adlandırılan nafaka türü İsviçre Medenî Kanunu’nda ‘boşanma sonrası nafaka’ başlığında düzenlenmektedir . Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz. Hâkimin yoksulluk nafaka- sına hükmedilebilmesi için, evliliğin boşanma veya butlana karar ve- rilmek suretiyle sona erdirilmiş olması gerekir. TMK m. 176/3’te, irat şeklinde ödenen yoksulluk nafakasının, kendiliğinden ya da mahkeme kararıyla sona erebileceği düzenlen- miştir. Bu maddeye göre, irat şeklinde ödenmesine karar verilen nafa- ka, alacaklı tarafın yeniden evlenmesi ya da taraflardan birinin ölümü halinde kendiliğinden kalkar. Alacaklının evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması ya da hay- siyetsiz hayat sürmesi hallerinde ise mahkeme kararıyla kaldırılır. Kanun koyucu, yoksulluk nafakasının sona ermesinde, ödeme şekline göre bir ayırım yapmaktadır. Söz konusu fıkrada yer alan sona erme halleri yalnızca yoksulluk nafakasının irat biçiminde ödenmesinde mümkün olacaktır. Yoksulluk nafakasının, kendiliğinden ya da mahkeme kararıyla sona erebileceği düzenleyen TMK m. 176/3 emredici niteliktedir. TBK m. 27’de emredici hükümlere aykırı sözleşmelerin kesin hükümsüz olacağı belirtilmiştir. Taraflarca aksi sözleşmede kararlaştırılsa bile, sona erme sebeplerinden birinin varlığı halinde yoksulluk nafakası sona erecektir. Yürürlükte bulunan TMK m. 175’e göre, yoksulluk na- fakasına kural olarak süresiz olarak karar verilir. Yargıtay uygulama- sında talep edilen yoksulluk nafakasının koşulları mevcutsa ve fakat istem süresiz olarak ileri sürüldüyse hâkim, taleple bağlılık ilkesi gere- ği, yoksulluk nafakasına süreli olarak hükmedememektedir. Özellikle taşrada eşinden ayrılmış yoksul kadının kimseye muhtaç olmadan geçimini sağlamasındaki sayısız fayda göz önüne alındığın- da, yoksulluk nafakasının süresiz oluşu isabetli bir yasal düzenleme- dir. Sosyal devlet ilkesinin somut bir uygulaması olan yoksulluk nafa- kasının ahlâki ve dayanışmacı niteliği de düşünüldüğünde, yoksulluk nafakasının süresiz olması yerindedir. Kaldı ki, TMK m. 176/3’de düzenlenen nafakanın sona erme sebeplerinin geniş içerikli olması ve nafaka borçlusunu korumasından dolayı yoksulluk nafakasının süre- sinin sınırlanmaması gerekir.