Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

258 Yapay Zekânın Sebep Olduğu Zararlardan Doğan Sorumluluk Yapay zekânın sebep olduğu zararlardan ötürü öncellikle kime başvurulacağının belirlenmesi gerekir. 21 Yapay zekânın insan gibi düşünüp hareket edebildiği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte yapay zekânın ayrı bir kişi olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği önem arz etmektedir. Ayrı bir kişilik olarak kabul edilmesi halinde za- rar görenler doğrudan yapay zekâya başvurabilecektir. İşlemiş olduğu fiillerden ötürü yapay zekânın kendisinin sorumluğuna başvurulması meselesiyse hukukta tartışmalıdır. Doktrinde yapay zekânın tamamen otonom olması (süper yapay zekâ sistemleri) ve kendi davranışları- nı idrak edebilecek kapasitede bulunması halinde işlediği fiillerden ötürü sorumlu tutulabileceği belirtilmiştir. 22 Nitekim otonom yapay zekâlar herhangi bir insan müdahalesi olmadan kendi kendine çalışa- bilmektedir. 23 Bu tür yapay zekâlar kendi kendilerine öğrenip harekete geçebilir. Bu nedenle kişi olarak düşünülebilir. Ancak mevcut yasal düzenlemeler nazara alındığında yapay zekâ hukuken kişilik kazan- mamıştır 24 Hukuken kişi sayılmayan yapay zekânın haksız fiilden ötü- rü sorumlu tutulması söz konusu olmayacaktır. 25 Bu nedenle vermiş olduğu zararlardan ötürü sorumlu tutulamayacaktır. Bununla birlikte yapay zekâya şirketlerdeki gibi bir tüzel kişilik verilebileceği dokt- rinde değerlendirilmiştir. 26 Türk Medeni Kanunu’na göreyse yapay 21 Yapay zekânın sebep olduğu zararların tazminine ilişkin Avrupa Parlamentosu tarafından düzenlenen tavsiye kararlarında bir takım düzenlemelerin yapılması önerilmiştir. İlgili tavsiye kararında zararların tazmini için belirli kategorilerdeki robotların sebep olduğu zararlara yönelik zorunlu bir sigorta sistemi oluşturul- ması tavsiye edilmiştir. Ayrıca bir tazminat fonu kurularak da yapay zekânın se- bep olduğu zararların tazmin edilebileceği belirtilmiştir. Bu fon genel bir fon ola- rak kurulabileceği gibi her robot sınıfı için ayrı fonlar kurulması da mümkündür. Yine robotlara yönelik bireysel bir sicil numarası atanarak fonun niteliği, sorum- luluğun sınırları ve katkıda bulunanların kayıt altına alınması tavsiye edilmiştir. Uzun vadedeyse sofistike ve otonom robotlar için belirli bir yasal statü oluştur- mak amacıyla elektronik kişilik statüsünün düzenlenmesi gerektiği tavsiye edil- miştir. Ayrıntılı bilgi içi bakınız; European Parliament resolution of 16 February 2017 with recommendations to the Commission on Civil Law Rules on Robotics (2015/2103(INL)), s.15,16 22 Ayrıntılı bilgi içi bakınız; Čerka, Jurgita, Gintarė, s.383 23 Barfield, s.193 24 European Parliament resolution of 16 February 2017 with recommendations to the Commission on Civil Law Rules on Robotics (2015/2103(INL)), s.5, Kaynak: http://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-8-2017-0051_EN.html (Erişim Tarihi: 01.08.2019) 25 Čerka, Jurgita, Gintarė, s.384 26 Doktrinde Bayamlıoğlu, yapay zekâ yazılımının zaman ve mekândan bağımsız olarak farklı yerlerde dağınık bir şekilde yer alabileceği veya yayılabileceği gö-