Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

269 TBB Dergisi 2020 (147) Onur SARI 1.2. Özen Sorumluluğu Yapay zekânın sorumluluğu konusunda özen sorumluluğuna da başvurulabileceği doktrinde belirtilmiştir. 69 Özen sorumluluğu- nun; ev sahibinin sorumluluğu, hayvan bulunduranın sorumluluğu, adam çalıştıranın sorumluluğu şeklinde türleri bulunmaktadır. Tüm özen sorumluluklarının temelinde kişi, kendisinin işlemiş olduğu fiil- den ötürü değil, fiili işleyen kişiyle olan ilişkisinden ötürü haksız fiil bağlamında sorumlu tutulmaktadır. 70 Bu ilişki işveren – işçi, hayvan – hayvan sahibi şeklinde olabilir. Özen sorumluluğunun yapay zekâ için kabul edilmesi halinde sorumlu tutulan kişinin, yapay zekânın tek taraflı, otonom ve öngörülemeyen fiilleri nedeniyle, sorumluluğuna gidilmesi mümkün olacaktır. 71 Bununla birlikte özen sorumluluğunun belirli sınırları bulunmaktadır. Bu sınırların kurtuluş kanıtları olduğu söylenebilir. Sorumlu tutulan, kurtuluş kanıtlarına dayanarak sorum- luluktan kurtulabilecektir. Bu nedenle özen sorumluluğunda yapay zekânın sebep olduğu her türlü zarardan dolayı sorumlu tutulan kişi- ye başvurulmayacak olması bir dezavantaj yaratmaktadır. 72 1.2.1. Adam Çalıştıranın Sorumluluğu Yapay zekânın sebep olduğu zararlara ilişkin adam çalıştıranın so- rumluluğu hükümlerine dayanarak tazminat talep edilebileceği dokt- rinde belirtilmiştir. 73 Türk Hukuku’nda TBK m.66’da adam çalıştıranın sorumluluğu “ adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başka- larına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür.” şeklinde bir özen sorumlu- luğu türü olarak düzenlenmiştir. Kanun koyucu bu düzenlemeyle bir işin görülmesi sırasında çalıştırana tabi olan çalışanların sebep olduğu zararlardan ötürü çalıştırana başvurulabileceğini öngörmüştür. 74 Böy- lelikle bir işçinin sebep olduğu zararlardan ötürü işverene başvuru- labilinecektir. Hatta Yargıtay’ın görüşüne göre işverenin kendisinin veya işçisinin kusuru bulunmasa bile ortaya çıkan zarardan TBK m.66 gereği sorumlu tutulması söz konusu olabilecektir. 75 69 Čerka, Jurgita, Gintarė, s.385, Turner, s.98 70 Čerka, Jurgita, Gintarė, s.385 71 Ayrıntılı bilgi için bakınız; Turner, s.101 72 Ayrıntılı bilgi için bakınız; Turner, s.101 73 Lehman-Wilzig, s.451 74 Kılıçoğlu, Borçlar Genel, s.342 75 27.03.1957 Tarihli 1/3 sayılı Yarg. İçt. Bir. Kararı ve 15.06.1994 Tarihli, 94/398 sa-