Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

271 TBB Dergisi 2020 (147) Onur SARI san, emretme ve denetleme yetkisini kullanarak, yapay zekâ sistemi- ni çalıştırmaktadır. İşçiden farklı olarak yapay zekâyla insan arasında bir sözleşme ilişkisiyse kurulmamıştır. Yine yapay zekâ işçinin aksine bir bedel karşılığında çalışmamaktadır. Gerçi doktrinde işçinin geçici veya ivazsız bir şekilde çalışması halinde de adam çalıştıranın sorum- luluğuna başvurulabileceği belirtilmiştir. 81 Bu açılardan bakıldığında yapay zekânın, çalıştıranın emir ve talimatları altında ivazsız çalışma- sının adam çalıştıranın sorumluluğunu doğurabileceği söylenebilir. Bununla birlikte doktrinde bizimde katıldığımız görüşe göre yapay zekâ sistemiyle bunu kullanan kişi arasında bir istihdam ilişkisi bulun- mamakta ve bu nedenle TBK m.66’nın uygulanamayacaktır. 82 Nitekim yapay zekâ her ne kadar kullanıcısının talimatlarını yerine getiriyor olsa da işçi değildir. İşçiler gerçek kişilerden oluşmaktadır. Ayrıca ya- pay zekâyla işveren arasında yazılı, sözlü hatta zımni bir iş sözleşmesi- nin kurulması da mümkün değildir. Çünkü yapay zekâların sözleşme yapma ehliyeti bulunmamaktadır. Doktrinde de yapay zekânın sebep olduğu zararlardan ötürü istihdam edenin sorumluluğu gibi kusur- suz sorumluluk hallerinin doğrudan yazılımın sebep olduğu zararlara uygulanamayacağı belirtilmiştir. 83 Nitekim hangi hallerde yapay zekâ sahiplerinin kurtuluş kanıtlarına başvuracağı, hangi durumların müc- bir sebep sayılacağı belirsizdir. 84 Bu nedenle adam çalıştıranın sorum- luluğu hükümleri yapay zekânın sebep olduğu zararlara uygulanama- yacaktır. Yapay zekânın işçi gibi bir kişi olmaması ve iş sözleşmesine taraf olmaması nedeniyle adam çalıştıranın sorumluluğunun yapay zekâ sistemlerine uygulanması Türk Hukuku açısından pek mümkün gö- rülmemektedir. 1.2.2. Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu Mukayeseli hukukta yapay zekânın işlemiş olduğu fiiller, hayvan sahibinin sorumluluğu bağlamında da doktrinde değerlendirilmiş- tir. 85 Özellikle de yapay zekâların bağımsız bir şekilde kendi davranış 81 Reisoğlu, s.183 82 Akkurt, s.48,49 83 Bayamlıoğlu, s.135 84 Bayamlıoğlu, s.135 85 Čerka, Jurgita, Gintarė, s.386, Lehman-Wilzig, s.448