Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

275 TBB Dergisi 2020 (147) Onur SARI 1.3. Üreticinin Sorumluluğu Üreticinin sorumluluğu, hatalı üretim mallarının kişilerin sağlık, can ve mal varlığında sebebiyet verdiği zararlardan onları üretenlerin sorumlu tutulmasıdır. 101 Üreticinin sorumluluğunda üretici tüketicile- rin kullanımına sunduğu ürünlerin kullanım amacına uygun olduğu yönünde bir sorumluluk altına girmektedir. 102 Ürünün öngörülmüş olan ve amaçlanan şekilde kullanımı sırasında ayıplı olması veya teh- like arz etmesi sorumluluğun doğması için yeterlidir. 103 Günümüzde de yapay zekânın sebep olduğu zararlardan ötürü üreticinin sorumlu tutulması yönünde bir eğilim gözlemlenmektedir. Örneğin otonom araçlar konusunda böyle bir eğilim baskındır. Oto- nom araçların sebep olduğu kazalardan dolayı Çin ve ABD’de sorum- luluğun sürücülerden, üreticilere ve yazılımcılara geçmesi yönünde görüşler ileri sürülmüştür. 104 Bu yaklaşım doğrudur. Nitekim üretici- nin sorumluluğundaki gibi yapay zekâ sistemlerindeki birçok hata ta- sarımdan kaynaklanabilir. 105 Bu hatalar tıpkı araç üreticilerinin sebep olduğu tasarım hatalarına benzerdir. Yapay zekâdaki bu hatalar da otomobiller gibi kullanıldıkça ortaya çıkmaktadır. Ayrıca üretici yapay zekâdan en çok menfaat elde elden süjeyi oluşturmaktadır. Nitekim en yüksek kârı, yapay zekâyı geliştiren üretici elde edecektir. Doktrinde de kişi ve malvarlığındaki zararlara sebebiyet olan hataların genellikle üreticiden kaynaklandığı, piyasada üreticinin ürünlerini özenle üretti- ğinin varsayıldığı, dolaşımdaki ürünlerin güvenli olarak farz edildiği ve üreticinin testler ile kontrollerle ürününe ilişkin güvenlik önlemleri alabileceği belirtilmiştir. 106 Bu nedenle üründeki zarara sebebiyet ve- ren hatalardan dolayı üretici sorumlu tutulmalıdır. Bununla birlikte üretici yapay zekâyı geliştirdiği için teknoloji hakkında herkesten daha derin bir bilgiye sahiptir. Normal bir kullanıcı yapay zekâ konusunda üretici kadar bilgi sahibi olmadığı için yapay zekâdaki hataları ispat 101 İbrahim Kaplan, “İmalatçının Sorumluluğu Üzerine Düşünceler”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi , Ankara, 1985, Cilt: 13, Sayı: 1, Haziran, s.137-140, s.138 102 Barfield, s.197 103 Gerstner, s.250 104 West, s.16 vd. 105 Gerstner, s.256 106 Ayrıntılı bilgi için bakınız; Michael R. Maule, “Applying Strict Products Liability to Computer Software” Tulsa Law Journal, Oklahoma, 1991, v. 27, s.735 – 756, s.743