Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

296 Yapay Zekânın Sebep Olduğu Zararlardan Doğan Sorumluluk Tehlike sorumluluğunun düzenlenmesinde konusunda farklı yol- lar belirlenmiştir. İlk yol tehlike sorumluluğunun özel kanunlarla dü- zenlenmesidir. TürkHukuku’nda 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun kabulüne kadar bu yol takip edilmiştir. İkinci yöntem ise tehlike so- rumluluğunun içtihat yoluyla yaratılmasıdır. Ancak içtihat yoluyla bir kusursuz sorumluluk hali olan tehlike sorumluluğu yaratılması dokt- rinde eleştirilmiştir. Nitekim Tandoğan, MK. m.1’e dayanarak hâkim tarafından tehlike sorumluluğu yaratılmasının sakıncalı olduğunu, sorumluluğun sınırlarının önceden belli olmamasının hukuki güven- sizliğe sebep olacağını belirtmiştir. 227 Üçüncü bir yöntem ise tehlike sorumluluğunun genel bir kanun düzenlemesiyle oluşturulmasıdır. 6098 sayılı TBK m.71’de de kanun koyucu genel bir kanun maddesiy- le tehlike sorumluluğunu düzenlemiştir. Aynı zamanda Kara Yolları Trafik Kanunu gibi muhtelif kanunlarda da özel tehlike sorumluluğu düzenlemeleri yapılmıştır. Tehlike sorumluluğu bir kusursuz sorumluluk halidir. Tehlike so- rumluluğunda kurtuluş kanıtı getirme olanağı da bulunmamaktadır. Tehlike sorumluluğunu dar anlamda haksız fiil sorumluluğu olarak değerlendirmek ise mümkün değildir. Nitekim haksız fiilde söz ko- nusu olan fiil, kavramı genellikle bir insan davranışıyken; tehlike so- rumluluğunda insan davranışı söz konusu olmayıp, bir olgu yani bir işletme, bir kuruluş, bir nesne söz konusudur. 228 Dolayısıyla bir fiilden ziyade olgu önem arz etmektedir. Türk Hukuku’na tehlike sorumluluğu özel kanunlarla düzenlen- miş olmakla birlikte 6098 sayılı Kanun’da genel bir hükümle de dü- zenlenmiştir. Yapay zekâların sorumluluğuna ilişkinse tehlike sorum- luluğunu barındıran özel bir kanun düzenlemesi olmadığı için genel düzenleme bağlamında ele alınmalıdır. Tehlike sorumluluğu TBK. m.71/1’de “önemli ölçüde tehlike arz eden bir işletmenin faaliyetinden zarar doğduğu takdirde, bu zarardan işletme sahibi ve varsa işleten müte- selsilen sorumludur.” hükmüyle tehlike sorumluluğu düzenlenmiş- tir. TBK. m.71/1’deki düzenlemede ilk dikkat çeken unsur “işletme” ifadesidir. Genel kabule göre tehlike sorumluluğu bir faaliyetten, bir 227 Ayrıntılı değerlendirmeler için bakınız; Tandoğan, Kusur, s.44,45 228 Cevdet Yavuz, “Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’na Göre Kusursuz Sorumluluk Halleri ve İlkeleri”, MÜHF-HAD , İstanbul, 2008, Cilt: 14, Sayı: 4, s.29-61, s.44