Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

299 TBB Dergisi 2020 (147) Onur SARI neğin A işletme sahibi olsa B’de işletmeyi kiralayıp işleten olsa her ikisi de ortaya çıkan zarardan müteselsilen sorumlu tutulabilecektir. 239 Yapay zekâ açısından değerlendirdiğimizde öncellikle yapay zekâ sisteminin bir işletmede kullanılması gerekir. Nitekim TBK m.71/2 ge- reği, ‘’bir işletmenin, mahiyeti veya faaliyette kullanılan malzeme, araçlar ya da güçler…’’ denilmiştir. İşletme mahiyetinde veya faaliyetinde kul- lanılmayan yapay zekâ, tehlike arz etse de, TBK m.71’de düzenlenen tehlike sorumluluğu bağlamında değerlendirilemeyecektir. Dolayısıy- la kişisel kullanıma özgü yapay zekâ sistemleri TBK m.71 bağlamında değerlendirilemeyecektir. İkinci olarak yapay zekânın kullanıldığı iş- letmenin önemli ölçüde tehlike arz eden bir faaliyetinin bulunması ge- rekir. Ancak her yapay zekânın kullanıldığı işletmenin önemli ölçüde tehlike arz etmesi mümkün görülmemektedir. Sadece enerji santral- leri, madenler, savunma sanayisi kuruluşları veya tehlikeli maddeyi işleyen sanayi kuruluşlarında uygulanan yapay zekâ sistemleri tehlike sorumluluğu bağlamında ele alınabilir. Bununla birlikte müşteri profi- li çıkaran, satışları analiz eden, yüz tanıma sistemi üreten işletmelerde kullanılan yapay zekâ sistemlerinin sebep olduğu zararlardan ötürü tehlike sorumluluğunun uygulanması güçtür. Tehlike arz eden yapay zekâ sistemlerine kusursuz sorumluluk ilkesinin uygulanabileceği ancak tehlike arz etmeyen yapay zekâ sis- temlerinin sebep olduğu zararlarda kusursuz sorumluluğa başvuru- lamayacağı doktrinde de belirtilmiştir. 240 Dolayısıyla yapay zekânın, TBK m.71 bağlamında tehlikeli bir işletme de kullanılıyor olması ha- linde, tehlike sorumluluğuna dayanılabilir. Ancak yapay zekâ, TBK m.71 bağlamında tehlikeli bir işletmede kullanılmıyorsa, TBK m.49 vd. maddeleri uyarınca kusur sorumluluğuna dayanarak uğranılan zara- rın tazmini talep edilebilir. 2. Kusura Dayanan Sorumluluk Yapay zekânın sebep olduğu zararlar nedeniyle kusura dayalı sorumluluk hükümlerine de başvurulabilir. 241 Haksız fiil sorumlulu- ğunda kural olarak kabul edilen kusura dayanan sorumluluk ilkesidir. 239 Reisoğlu, s.199 240 Gerstner, s.268 241 Gerstner, s.246