Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

301 TBB Dergisi 2020 (147) Onur SARI Hukuka aykırılık ise ; hukuk düzeni ile bağdaşmayan hukuk düzeninin koy- duğu yasak ya da emirleri çiğneyen insan filleri hakkında yürütülen bir de- ğer yargısıdır. 250 Haksız fiilin diğer unsurlarında olduğu gibi, hukuka aykırılık unsurunun tanımı da kanunda yapılmamıştır. Bu nedenle hukuka aykırılığın değerlendirilmesi mahkeme kararları ve öğretiye bırakılmıştır. Hukuka aykırılığın tespitinde sübjektif teori 251 ve objektif teori ol- mak üzere iki teori kabul edilmektedir. Türk Hukuku’nda ise objektif teori kabul görmüştür. 252 Objektif teoriye göre hukuka aykırılık, kişi- lerin mal ve şahıs varlıklarını koruma amacı güden emredici hukuk kuralı niteliğindeki genel davranış normlarına aykırılıktır. 253 Sübjektif teoriden farklı olarak fiilin haksız fiil sorumluluğuna yol açabilmesi için sadece zararın ortaya çıkması yeterli değildir. Bununla birlikte söz konusu fiili yasaklayan bir hukuk normunun ihlal edilmiş olması ge- rekir. 254 Haksız fiil sorumluluğunda fiilin hukuka aykırı olması için ge- nel bir davranış kuralının ihlal edilmesi gerekir. Bu genel davranış kuralları kişinin yapması gerekli davranışlardan (emirlerden) doğa- bileceği gibi yapmaması gereken davranışlardan (yasaklardan) da doğabilir. 255 Bununla birlikte davranış kuralları yazılı hukukta dü- zenlenmiş olabileceği gibi yazılı olmayan hukukta da düzenlenmiş olabilir. Yazılı hukuk kuralları kaynağında öncellikle kanunlar yer almaktadır. Bu kurallar, kamu hukuku veya özel hukuktan doğabi- lir. 256 Yazılı olmayan hukuk kurallarının ihlali halinde de hukuka ay- top, s.653, Nomer, s.114 250 Kaneti, s.92 251 Sübjektif teoriye göre, başkasına zarar veren kimsenin bu hususta sübjektif bir hakkı bulunmadıkça fiili hukuka aykırı sayılacaktır. Tandoğan, Mesuliyet, s.18 Dolayısıyla hukuka uygunluk sebebi bulunmadıkça fail işlemiş olduğu fiilden ötürü bir zarar verdiyse sorumlu tutulacaktır. Haksız fiille bir hukuk normunun ihlal edilip edilmediğiyse araştırılmamaktadır. 252 Ayrıntılı bilgi için bakınız; Tandoğan, Mesuliyet, s.17, Eren, s.584, Gökçe Kurtu- lan, Haksız Fiilde Hukuka Aykırılık Unsuru”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fa- kültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, İstanbul, 2017, v.23/1, s.465-504, s.468 253 Eren, s.585 254 Kurtulan, s.468, 469 255 Oğuzman, Öz, s.15 256 Oğuzman, Öz, s.15, Kılıçoğlu, hukuka aykırılığın sadece kanuna aykırılık olarak değil, tüzüklere, yönetmeliklere, hatta genelgelere aykırılık halinde de söz konusu olabileceğini belirtmiştir. Bakınız; Kılıçoğlu, Borçlar Genel, s.289