Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

304 Yapay Zekânın Sebep Olduğu Zararlardan Doğan Sorumluluk kardır . 267 Normatif zarar ise haksız fiil sonucunda malvarlığında her- hangi bir azalma olmasa dahi sırf bazı malları kullanma imkânından veya bir tatil yapma imkânından yoksun kalınması halinde talep edi- lebilir. 268 Ancak Türk Hukuku’nda normatif zarar talep edilememekte- dir. Kişi manevi bir zarara da uğrayabilir. Manevi zarar “ bir kimsenin şahsı varlığına vaki haksız bir tecavüz sonucu duyduğu fizikî ve normal acı, elem ve ızdırap sebebiyle yaşama zevkinden meydana gelen bir azalmadan ibarettir.” 269 Ayrıca zarar gören genel hükümler gereği uğramış olduğu manevi zararı tazmin etmek için manevi tazminat talebinde de bulu- nabilir. Manevi tazminat zarar görenin kişilik değerlerinde iradesi dışında meydana gelen eksilmenin giderilmesidir . 270 Bir diğer ayrım ise doğrudan zarar, dolaylı zarar ve yansıma zarar şeklinde yapılabilir. Doğrudan zarar; hukuka aykırı fiille maruz ka- lan kimsenin, bu fiil yüzünden kendisinin araya eklenen bir sebep gir- meksizin uğradığı zarar; dolaylı zarar ise hukuka aykırı fiil neticesinde mağdurun doğrudan zarara eklenen bir sebeple uğradığı zarardır. 271 Yansıma zarar ise “ bir ya da birden fazla kişinin, doğrudan zarar gören kişi ile özel bir ilişkisi nedeniyle, aynı zarar verici davranış yüzünden uğradığı, ancak bu kez dolaylı biçimde ortaya çıkan zarar olarak nitelendirilir. ” 272 Za- rar, mala veya cana gelmesine göre şeye ilişkin zarar ve kişiye ilişkin zarar olarak ikiye de ayrılmaktadır. Kişiye ilişkin zarar, adam ölmesi ve cismani ve hayat varlığının ihlalinden doğan zararları kapsamına alırken malvarlığına ilişkin bir şeyin kaybı, tahribi ve hasara uğrama- sı neticesinde meydana gelen zararlar şeye ilişkin zararın kapsamına girer. 273 Bir yapay zekânın sebep olduğu zararlardan ötürü maddi ve manevi zarar talep edilebilir. Yine koşulların varlığı halinde doğrudan veya dolaylı zararlar ile yansıma zarar talep edilebilir. Yapay zekâ sistemlerinin sebep olduğu zararlardan ötürü kusur sorumluluğunun uygulanmasının oldukça avantajlı yönleri bulun- 267 Reisoğlu, s.217 268 Oğuzman, Öz, s.42 269 Mehmet Ünal, “Manevî Tazminat ve Bu Tazminat Çeşidinde Kusurun Rolü”, AÜHFD , Ankara, 1978, S.35.1, s.397-437, s.400 270 Eren, s.780 271 Oğuzman, Öz, s.43 272 Çağlar Özel, “Sözleşme Dışı Sorumlulukta Yansıma Zarar ve Giderimine İlişkin Bazı Düşünceler”, AÜHFD , Ankara, 2011, S.50.4, s.81 – 106, s.84 273 Aslan, s.243