Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

35 TBB Dergisi 2020 (147) Serkan YOLCU gelişmelere daha fazla dikkat kesilen akademik yayınların ortaya çık- masını tetiklemiştir. Nitekim de 1970’lerin sonlarına doğru özellikle Amerika’da karşılaştırmalı anayasa hukukunun giderek daha fazla hukuk eğitimine entegre olmasıyla birlikte ders programlarına yönelik Karşılaştırmalı Anayasa Hukuku 83 başlıklı alanın öncü eserleri yayım- lanmıştır. 84 Sovyetlerin yıkılması sonrası hızla yeni anayasaların yapıl- ması yabancı anayasalara duyulan ilgiyi pekiştirmiş ve karşılaştırmalı anayasa hukukunun yükselişini de beraberinde getirmiştir. Özellikle 1990’ların sonundan itibaren karşılaştırmalı anayasa hukuku başlık- lı kitapların sayısında belirgin bir artış gözlemlenmektedir. Tushnet ve Jackson’ın 1999’da yayınladığı Karşılaştırmalı Anayasa Hukuku başlıklı kitap 85 , alanın gelişiminde birinci dönüm noktası olarak gö- rülebilir. Tushnet ve Jackson’ın önderlik ettiği süreç beklenmedik bir hızla karşılaştırmalı anayasa hukuku alanında diğer referans eserlerin ortaya çıkması ile devam etmiş, özellikle son on yılda karşılaştırmalı anayasa hukuku incelemelerinin sayısı muazzam derecede artmış, art arda karşılaştırmalı anayasa hukuku başlığı ile günümüz çalışmaları- 83 Walter Murphy ve Joseph Tanenhaus, Comparative Constitutional Law: Cases and Commentaries, Macmillan, London, 1977; Mauro Cappelletti ve William Co- hen, Comparative Constitutional Law: Cases and Materials, The Bobbs-Merrill Company, Indianapolis, 1979. Cappelletti bu kitaptan yıllar evvel kanunların ana- yasaya uygunluğunun yargısal denetimini karşılaştırmalı bir yaklaşımla analiz etmiştir. Bkz. Mauro Cappelletti, Judicial Review in The Contemporary World, Bobbs-Merrill, Indianapolis, 1971. Bu eserin yayınlanmasından yarım yüzyıla ya- kın zaman sonra anayasa yargısının dünyadaki çağdaş konumu üzerine bir de- ğerlendirme için bkz. Doreen Lustig ve Joseph H. H. Weiler, “Judicial review in the contemporary world—Retrospective and prospective”, International Journal of Constitutional Law, Volume 16, Issue 2, 2018, s. 315–372. 84 II. Dünya Savaşı sonrasında basılan —ve erişebildiğimiz— en eski “karşılaştırmalı anayasa hukuku” başlıklı kitap şudur: Harry E. Groves, Comparative Constitu- tional Law: Cases and Materials, Oceana Publications, Dobbs Ferry, 1963. Kita- bın basım tarihinde Singapur Üniversitesinde öğretim üyesi olan yazar, bu kitabı Amerikan hukuk eğitiminde yaygın olarak kullanılan klasik bir içtihat derlemesi (casebook) olarak tasarlamıştır. Bu bakımdan kitap esas olarak 21’inci yüzyılda pekişen bir akademik disiplin olarak karşılaştırmalı anayasa hukukunun anaya- sal olgu, kurum ve kuralları sistematik bir bakış açısıyla incelenme hedefinden uzaktır. Nitekim yazar da kitabın amacının “temel kanunlarının kaynağı Anglo- Amerikan kavramlarına dayanan birkaç hukuk sistemindeki mahkemelerin ana- yasal sorunlara bulduğu çözüm yöntemlerini örneklerle açıklamak” olduğunu belirtmektedir. (s. viii) Bu yüzdendir ki kitapta değinilen yargı kararları sadece ABD, Avustralya, Burma, Kanada, İngiltere, Hindistan, İrlanda, Malaya, Pakistan ve Singapur kaynaklıdır. 85 Bkz. supra not 2. Bu kitabın yayınlanmasının ardından geçen yirmi yılda kitap iki yeni baskı daha yapmış, güncellenmiş son baskı 2014’te yayınlanmıştır.