Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı
51 TBB Dergisi 2020 (147) Coşkun KOÇ failin davranışıyla açığa çıkan ve toplumdaki hukuk bilincini tehdit edecek şekilde hukuksal değerlere karşı yöneltilen somut tehlikede aranmalıdır. Böyle bir yaklaşım, objektif elverişsiz teşebbüsün herhan- gi bir hukuksal değeri ihlal etmediği gerekçesiyle ya hiç cezalandırıl- mamasını ya da Alman Ceza Kanunu m.23/3’de düzenlendiği şekliyle sınırlandırılmış bir çerçevede cezalandırılması sonucunu beraberinde getirecektir. Subjektif teoriye göre teşebbüsün cezalandırılmasının sebe- bi, sadece fail tarafından sergilenen ve hukuk düzeniyle bağdaşmayan iradeye dayandırılmalıdır. Bu anlamda fail “kötü/kınanabilir” bir şey yapmak istemekte ve bu nedenle de cezalandırılması gerekmektedir. Bu bakış açısından hareketle, failin hukuka aykırı iradesi esas alındığı için, fail objektif elverişsiz teşebbüs söz konusu olduğu durumlarda dahi cezalandırılacaktır. 6 Son olarak Etki teorisine göre teşebbüsün ce- zalandırmasının nedeni, failin bir ceza normuna karşı çıkışın ifadesi olan iradi bir hareketle toplumun hukukun gerçekliğine ilişkin güven duygusunu sarsacak bir şekilde hukuki barışı zedelemesidir. 7 Teşebbüs aşamasında, tipe uygun eylemin bütünüyle gerçekleş- memesine karşın failin cezalandırılması yoluna gidilmesinin hukuksal temeli, ceza kanunlarında teşebbüsün cezalandırılacağına ilişkin açık hükümlere yer verilmiş olmasıdır. Teşebbüs kurumunu düzenleyen özel hükümler bu anlamda cezalandırmayı genişleten, onları tamam- layan, bütünleştiren bir niteliğe sahiptirler. 8 Hukukumuz yönünden teşebbüsün cezalandırılabilmesi, kayna- ğını Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 35. maddesi hükümlerinden alır. Madde teşebbüs konusunda çok önemli bir değişiklik yapmış, gele- neksel eksik teşebbüs-tam teşebbüs ayırımını kaldırmıştır. Bunun da- yanakları gerekçede açıklanmıştır. 9 Maddenin birinci fıkrasına göre: Kişi, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icra- ya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise teşebbüsten do- layı sorumlu tutulur. Yurtcan’a göre, birinci fıkrada, icraya başlamadan 6 Bernd Heinrich, Ceza Hukuku Genel Kısım I, Ed. Yener Ünver (Çev. Hakan Ha- keri vd.), Adalet Yayınevi, Ankara 2014, s. 420-421. 7 Veli Özer Özbek vd., Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayıncılık, An- kara 2018, s. 448. 8 Kayıhan İçel, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Beta Basım, İstanbul 2017, s. 504. 9 Erdener Yurtcan, Yargıtay Kararları Işığı Altında Türk Ceza Kanunu (Genel Hü- kümler) Cilt I, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 305, Ankara 2015, s. 635. tbbyayin- lari.barobirlik.org.tr. (Erişim Tarihi: 03.06.2019).
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1