Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

77 TBB Dergisi 2020 (147) Hasan ORAL Türk hukuk sistemimizde vergi uyuşmazlıklarının çözümü konu- sunda idari çözümler ve yargısal çözümler olmak üzere ikili bir yol benimsenmiştir. İdari çözümler mükellef ile vergi dairesi arasında uyuşmazlık konusunda uzlaşma ve düzeltme yolları gibi barışçıl yön- temlerle anlaşarak ya da idari denetim ilkeleri çerçevesinde ortadan kaldırılmasına ilişkin yöntemler olarak ifade edilmektedir. 9 İdari çö- zümden bir sonuç alınamaması ya da idari çözümün tercih edilme- mesi durumunda başvurulabilecek diğer bir yol ise yargısal çözüm yoludur. İdari nitelikteki çözümlerin aksine yargısal çözümde davacı ve davalı arasındaki çekişme, yargı organının işlemi ile karara bağlanıp kesin olarak son bulur. 10 Vergi yargılamasına konu olan vergilendirme işleminin hukuka uygun olup olmadığını tespit etmek görevli hâkimler bir takım delil- lerden yararlanmaktadır. Vergiyi doğuran olayın gerçekleşip gerçek- leşmediği, ne zaman, nasıl, nerede ve kimin nezdinde gerçekleştiği, dolayısıyla vergilendirme işlemlerinin hukuka uygun olup olmadığı- nın tespitinde, hâkimin, hukuka uygun olarak elde edilmiş olan de- lillerden yaralanması mümkündür. Ancak vergi yargılaması huku- kunun işlevi ve çözülen uyuşmazlıkların niteliği dikkate alınarak, yargılama hukukunun diğer dallarında delil olarak kabul edilen bazı araçlara delil niteliği tanınmamış ya da bazı araçlar sınırlamalara tabi tutularak delil niteliği tanınmıştır. Nitekim vergi yargılaması huku- kunda delil serbestisi ilkesi benimsenmekle birlikte, yeminin delil ola- rak kabul edilmemesi, belge düzenine uyma zorunluluğu ve vergiyi doğuran olay ile ilgisi tabi ve açık olmayan kimselerin beyanlarının tanık beyanı olarak kabul edilemeyeceği konularında bazı sınırlamalar getirilmektedir. 11 Çalışmamızın konusunu diğer yargılama alanlarından farklı ola- rak değerlendirilen tanık beyanının vergi yargılaması hukukundaki delil niteliği tartışılacaktır. İlk bölümde vergi yargılamasında tanık beyanının hukuki niteliği ele alınacaktır. 9 Öncel, Kumrulu, Çağan s. 170 10 Öncel, Kumrulu, Çağan s. 170 11 Yusuf Karakoç, “Vergi Yargılaması Hukukunda Tanık Beyanının Delil Olması”, Vergi Sorunları Dergisi , Sayı 104, s. 91