Türkiye Barolar Birliği Dergisi 147.Sayı

78 Vergi Yargılaması Hukukunda Tanık Beyanı İkinci bölümde ise Almanya ve İngiltere’nin mevzuatları ile Av- rupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararlarının konuya yak- laşımı incelenecektir. Almanya ve İngiltere’nin Avrupa’nın iki köklü hukuk sistemine sahip devletler olması, özellikle Almanya’nın yasala- rı esas alınarak Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Vergi Usul Kanun- larının ülkemizde kabul edilmiş olması, bu ülkelerin konuya yaklaşımı kanımızca önemli kılmaktadır. Sonuç bölümünde çalışmanın öne çıkan unsurlarının altı çizilerek, vergi yargılamasında tanık beyanı dinlenmesine ilişkin tartışmanın, kendi görüşümüzü de içeren genel bir değerlendirmesi yapılacaktır. I. TÜRK VERGİ YARGILAMASI HUKUKUNDA TANIK BEYANI Vergilendirme işlemine girişirken devlet, otoritesini (gücünü, dev- let yetkisini, devlet kudretini, egemenlik gücünü) kullanmaktadır. İliş- kinin bu özelliği vergi hukukunu kamu hukuku dalına sokmaktadır. 12 Türk vergi sistemi, vergiyi doğuran olayın belgelendirilmesi ve bu belgelerin de belli süreler içerisinde yasada öngörülen defterlere kaydedilmesi esasına dayalıdır. Yasal düzenlemelere uygun olarak düzenlenen belge ve bu belgelere dayanılarak yapılan kayıtlar, vergi hukuku açısından “ ilk görünüş ” ya da “ doğruluk karinesi ” adı verilen bir hukuksal ön kabul karinesinden yararlanır. 13 Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 3. maddesinin “ispat” başlıklı B fıkrasında yer alan, “ vergilen- dirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahi- yeti esastır ” hükmü gerçekte bir ispat kuralından çok vergi hukukunda ekonomik yaklaşıma ilişkin kurallar öngörmektedir. Buna göre vergi doğurucu işlem, olay ve hukuki durumların sadece dış görünüşleri, hukuki biçim ve isimleri değil, aynı zamanda bunların ekonomik an- lam ve içerikleri de göz önünde bulundurulacaktır. 14 Belge ve kayıt- larla tespit edilen hukuki işlemin gerçek durumu yansıtıyor olması da gereklidir. 15 12 Öncel, Kumrulu, Çağan, s. 3 13 Veysi Seviğ, “Gelişen Vergi Hukukunda Delil ve İspat”, Vergi Dünyası , Sayı 277, Eylül 2004, s. 13 14 Öncel, Kumrulu, Çağan, s. 25 15 Danıştay Dava Daireleri Genel Kurulu, 2002/550 E., 2003/287 K. ve 16.05.2003 tarihli kararı