Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

15 TBB Dergisi 2020 (148) Işıl KURNAZ biçimlerinin herkes heteroseksüelmiş gibi davranılarak kabul edil- mesi ve norm alanının buna göre düzenlenmesidir. Tüm sosyal, siyasal ve iktisadi hayat, ikili cinsiyet rejimi esas alınarak düzen- lendiği için, heteronormatif bir düzende ayrımcılık ve LGBTQ bi- reylerin dışlanması sonucu doğar. • Heteroseksizm: Hayatta kalabilmek ve yaşayabilmek için kabul edilir tek alternatifin heteroseksüellik olduğunun varsayılmasıdır. • Homofobi: LGBTQ bireylere yönelik korku, hoşlanmama, nefret, dışlama vb. şekilde açığa çıkan ayrımcılık türüdür. 11 Geyfobi, bifo- bi, lezfobi, transfobi gibi türleri vardır. • Queer (Quir): Toplumsal cinsiyet ve cinsel arzu tartışmaları kap- samında değerlendirmeler üreten kuramsal bakışa da esas teşkil eden queer kavramı, her türlü cinsel kimliğin sabit ve verili tanım- lara hapsedilemeyeceğini, (cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinin bir bütünü olarak) cinsel kimliğin muğlâk ve akışkan yapılı olduğu- nu ifade eder. 12 Bu bağlamda queer teoriye göre, aslında yukarı- da açıklanan kimliklerin hiçbiri sabit ve verili değildir; bireylerin cinsel kimlikleri, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği anlamında da dönüşüm ve değişim içindedir, bu yüzden de LGBTQ kimliğinin özü ve devinimi, queer kuramda yatmaktadır. Queer kuram, cin- selliğin ve cinsel edimlerin performatif olduğunu yani performan- sa dayalı olduğunu; bu sebeple verili ve sabit değil, performatif olduğunu vurgular. Gerçekten de Foucault’nun da Cinselliğin Tarihi’nde anlattığı gibi, cinsiyet kurgusal bir kategoridir. Yani “ Cinsiyet mefhumu yapay bir birlik çerçevesinde anatomik öğeleri, bi- yolojik işlevleri, davranışları, duyumları ve hazları bir araya toplamayı sağladı ve bu hayali birliğin nedensel ilke, her yerde hazır ve nazır anlam biçiminde işlemesini mümkün kıldı .” 13 11 Bunun bir ayrımcılık ve nefret suçu olduğuna ilişkin çalışma: Warren Blumenfeld and Diane Raymond, Prejudice and Discrimination, In Reading for Diversity and Social Justice, by Routledge, New York, s.25. 12 Queer Teori hakkında: Judith Butler, Cinsiyet Belası: Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, Metis Yayınları, Haziran 2008; Queer Tahayyül, Der. Sibel Yardımcı, Özlem Güçlü, Sel Yayınları, Nisan 2016; Queer Teori: Bir Giriş, Annamarie Jagose, NotaBene Yayınları, 2015. 13 Michel Foucault, Cinselliğin Tarihi, 1. Cilt, Afa Yayınları, 1986, s.114.