Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

BORÇLAR HUKUKUNDA TEMSİL YETKİSİNİN KÖTÜYE KULLANILMASI ABUSE OF PROCURATION WITHIN THE SCOPE OF THE LAW OF OBLIGATIONS Gülşah Sinem AYDIN * Özet: Uygulamada temsilcinin temsil olunanın menfaatine aykı- rı biçimde davrandığı durumlarla sıklıkla karşılaşılmaktadır. Görünüm olarak temsil yetkisinin sınırları içinde kalmakla beraber, temsilcinin dürüstlük kuralına aykırı şekilde, yapması gerekenleri yapmayarak ya da yapmaması gerekenleri yaparak, temsil yetkisini temsil olunanın menfaatine aykırı şekilde kullanması halinde temsil yetkisinin kötüye kullanılmasından söz edilir. Türk Borçlar Kanunu’nun temsile ilişkin hükümleri arasında temsil yetkisinin kötüye kullanılması durumuna ilişkin özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu durumda hangi hükümlerin uygulanması gerektiği hususu tartışmalıdır. Çalış- mada temsil yetkisinin kötüye kullanılmasının hukuksal dayanağı, un- surları, temsil yetkisinin kötüye kullanılması halleri, temsil yetkisinin kötüye kullanılmasının sonuçları kapsamında yapılan hukukî işlemin geçerliliği ile iade ve tazminat talepleri, Türk, İsviçre ve Alman öğ- retisinde ileri sürülen görüşler ve ilgili Yargıtay kararları ışığında ele alınmış, savunduğumuz görüşler gerekçeleri ile ortaya konmuştur. Ayrıca temsil yetkisinin kötüye kullanıldığının ispatı zor ve önemli bir sorundur. Bu nedenle çalışmada temsil yetkisinin kötüye kullanılma- sı konusunda ispat yüküne ve Yargıtay kararlarında ispat konusunda kabul edilen karinelere de yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Temsil Yetkisi, Dürüstlük Kuralı, Hakkın Kö- tüye Kullanılması, Hileli Anlaşma, Yetkisiz Temsil Abstract: In practice, many situations where the representa- tive’s acts contrary to the interests of the principal are frequently encountered. Although being within the boundaries of procuration in appearance, the procuration is abused if the representative uses the procuration in a way contrary to the interests of the principal, in contradiction with the principle of acting in good faith, by not do- ing what he should do or by doing what he should not do. There is no specific provision regarding the abuse of procuration under the Turkish Code of Obligations. Thus there is a controversy on the provisions to be applied in this case. In this study, the legal basis of * Dr. Öğr. Üyesi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medenî Hu- kuk Anabilim Dalı, ORCID: 0000-0002-0336-6732, [email protected] , Makale Gönderim Tarihi: 26.11.2019, Kabul Tarihi: 26.11.2019