Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı
241 TBB Dergisi 2020 (148) Gülşah Sinem AYDIN dan 21 kaynaklanır. 22 Dolayısıyla temsil yetkisinin kötüye kullanılması durumu da hukukî niteliği itibarıyla bir hakkın kötüye kullanılması halini oluşturmaktadır. Temsil yetkisinin kötüye kullanılmamasının hukuksal dayanağı ise TMK m. 2/II’de düzenlenen hakkın kötüye kul- lanılması yasağıdır. 23 Dürüstlük kuralı da hakkın kötüye kullanılması yasağının hukukî temelini oluşturmaktadır. 24 Ayrıca temsilcinin temsil olunanın menfaatini gözetme şeklindeki özen yükümlülüğünün varlı- ğı için, temsil olunan ve temsilci arasında bir temel ilişkinin bulunması da gerekmez. 25 Bu nedenledir ki, söz konusu özen yükümlülüğünün soyutluk ilkesi gereği temel ilişkinin bulunmadığı bir temsil ilişkisi- ni de kapsayacak şekilde dürüstlük kuralından kaynaklandığı kabul edilmelidir. 26 Gerçekten de her ne kadar uygulamada çoğu zaman temsilci ile temsil olunan arasındaki bir sözleşmeye (örneğin hizmet ya da vekâlet sözleşmesine) dayanılarak temsil yetkisi verilmekteyse de aslında temsil yetkisinin mutlaka bir temel sözleşmeye dayanılarak verilme- si zorunlu değildir. Temsil yetkisinin temelinde bir ilişki bulunmaya- 21 Dürüstlük kuralı ahlâkî temele dayalı, orta vasıfta, makul ve dürüst bir insanın davranışını gösterir. Dürüstlük kuralı hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Şener Ak- yol, Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı, 2. bası, İstanbul 2006, (Dürüstlük Kuralı), s. 12. 22 Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, s. 183; Kutlu Sungurbey, s. 12, s. 14; Cevdet Yavuz/Faruk Acar/Burak Özen, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 10. bası, İstanbul 2014, s. 1204, dn. 236; Hüseyin Hatemi/Rona Serozan/Abdülkadir Ar- pacı, Borçlar Hukuku Özel Bölüm, İstanbul 1992, s. 417; Nomer, N. 83.3; Gümüş, Özen, s. 287, dn. 1194; Veysel Başpınar, Vekilin (Avukatın, Hekimin, Mimarın, Bankanın) Özen Borcundan Doğan Sorumluluğu, Gözden Geçirilmiş Genişletil- miş 2. baskı, Ankara 2004, s. 204; Akyol, Temsil, s. 382; İnceoğlu, s. 333, s. 338; Hulki Cihan, Temsil Yetkisinin Verilmesinin ve Kapsamının Belirlenmesi, İstan- bul 2011, s. 66-67; Antalya, N. 2816. 23 Kutlu Sungurbey, s. 14; Kocayusufpaşaoğlu, § 50, N. 1; İnceoğlu, s. 352; Cihan, s. 80; O. Gökhan Antalya/Murat Topuz, Medeni Hukuk, Cilt 1, Genişletilmiş 3. baskı, Ankara 2019, N. 1946, N. 1948 vd.; Aynı yönde İsviçre hukukunda Zäch/ Künzle, Art. 38, N. 18-19; Alman hukukunda da temsil yetkisinin kötüye kulla- nılmasına ilişkin doğrudan bir düzenleme bulunmamakta olup, temsil yetkisinin kötüye kullanılması temelinde dürüstlük kuralını barındıran BGB § 242’ye da- yandırılmaktadır. Bkz. Schramm, § 164, N. 106, N. 108, N. 110; Schilken, § 167, N. 97; Manfred Wolf/Jörg Neuner, Allgemeiner Teil Des Bürgerlichen Rechts, 11. auflage, München 2016, § 17, N. 57, § 20, N. 82. 24 Akyol, Dürüstlük Kuralı, s. 23. 25 İnceoğlu, s. 332. 26 İnceoğlu s. 333; Cihan 67.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1