Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

242 Borçlar Hukukunda Temsil Yetkisinin Kötüye Kullanılması bileceği gibi, 27 söz konusu ilişki geçersiz veya sona ermiş de olabilir. Buna soyutluk prensibi ya da temsil yetkisinin temel ilişkiden bağım- sızlığı denilmektedir. 28 Bu nedenle kanımızca temsil yetkisinin kötüye kullanılmasının hukuksal dayanağını TMK m. 2 olarak kabul eden görüş daha isabetlidir. Temsil yetkisinin verilmesi ile temsilci ve tem- sil olunan arasında dürüstlük kuralına göre edim yükümlülüğünden bağımsız borç ilişkisi kapsamında temsil olunanın menfaatine uygun davranma yükümlülüğünü içeren bir güven ve özen ilişkisi meydana gelmektedir. Temsil olunan, temsil yetkisinin kendisinin menfaatine aykırı davranılmadan kullanılacağı konusunda temsilciye güvenir. Dolayısıyla temsilcinin özen yükümlülüğünün dürüstlük kuralından kaynaklandığı ve bu yükümlülüğe aykırı hareket edilmesinin bir hak- kın kötüye kullanılması hali oluşturarak TMK m. 2’ye aykırılık meyda- na getireceği kabul edilmelidir. Bununla birlikte bu görüşe, temsil yetkisinin TMK m. 2/II anla- mında bir “hak” oluşturmadığı, 29 bu sebeple de burada hakkın kötü- ye kullanılmasından söz edilemeyeceği gerekçesiyle itiraz edilebilir. 30 27 Tek başına bir yetkilendirme ile kurulan temsil yetkisinin anormal nitelik taşıdığı ve pek nadir hallerde ortaya çıkabileceği yönünde bkz. Kocayusufpaşaoğlu, § 46, N. 24; Schwenzer, N. 42.07; Vekâletsiz temsilin mümkün olamayacağı yönünde bkz. Hüseyin Hatemi/K. Emre Gökyayla, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 3. bası, İstanbul 2015, § 13, N. 4. 28 Hugo Oser/Wilhelm Schönenberger, Kommentar zum Schweizerischen Zivilge- setzbuch, Das Obligationenrecht, Erster Halbband: Art 1-183, Zweite umgearbei- tete Auflage, Zürich 1929, Art. 32, N. 26 vd.; Von Tuhr/Peter, s. 359; Max Keller/ Christian Schöbi, Das Schweizerische Schuldrecht, Band I, Allgemeine Lehren des Vertragsrecht, 3. auflage, Basel und Frankfurt am Main 1982, s. 60; Eren, Borçlar Genel, N. 1362, N. 1364; Bucher, s. 615; Oğuzman/Öz, Cilt-1, N. 698; Kocayusuf- paşaoğlu, § 46, N. 22, N. 24; Peter Gauch/Walter R.Schluep/Jörg Schmid/Susan Emmenegger, Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, ohne ausser- vertragliches Haftpflichtrecht, Band I, 9. auflage, Zürich 2008, N. 1351; Schwenzer, N. 42.07; Kaplan, s. 133-134; Şahin Akıncı, Borçlar Hukuku Bilgisi, Genel Hüküm- ler, Gözden Geçirilmiş 11. baskı, Konya 2019, s. 126-127; Suat Sarı, Vekâlet Sözleş- mesinin Tek Taraflı Olarak Sona Erdirilmesi, İstanbul 2004, s. 206; Akyol, Temsil, s. 36-37; İnceoğlu, s. 26-27. 29 Tartışmalı olmakla birlikte, çoğunluğun görüşüne göre temsil yetkisi bir hak de- ğildir. Bkz. Zäch/Künzle, Art. 33, N. 28-29; Kocayusufpaşaoğlu, § 46, N. 5; Aksi yönde bkz. Gauch/Schluep/Schmid, N. 1320; Temsil yetkisinin, talep yetkisi ver- meyen ve bir hukukî ilişki yanında bulunan ikincil haklar kapsamında yetki hakkı niteliğinde olduğuna ilişkin görüş olarak bkz. Hüseyin Hatemi, Medeni Hukuka Giriş, 8. bası, İstanbul 2017, § 9, N. 65-67. 30 Bu yönde görüş hakkında bilgi için bkz. Zäch/Künzle, Art. 38, N. 17.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1