Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı
267 TBB Dergisi 2020 (148) Gülşah Sinem AYDIN geçersiz olan bir sözleşme, koşulları varsa aynı zamanda iptale tâbi olabilir. Bu durumda hak sahibi istediği geçersizlik sebebine dayana- bilecektir. 151 Bu doğrultuda kanımızca hileli anlaşma halinde de işlemin geçerli olup olmadığı temsil olunanın iradesine bırakılmalı ve yetkisiz temsil hükümlerinin uygulanabilmesine imkân tanınmalıdır. Böylece temsil olunan dilerse işleme onay verebilir. Kaldı ki, hileli anlaşma dı- şındaki temsil yetkisinin kötüye kullanılması hallerinde yetkisiz tem- sil hükümlerinin uygulanıp, hileli anlaşmanın varlığı halinde işlemin kesin hükümsüz sayılması, benzer durumlar için farklı yaptırımların uygulanması şeklinde çelişkili bir sonuca yol açacağı için de uygun değildir. 152 Belirtilmelidir ki, bu sonuca ulaşmak için esnek hükümsüzlük kura- mına 153 başvurmak da mümkündür. Şöyle ki; hileli anlaşma sebebiyle temsil olunan adına yapılan işlemleri kesin hükümsüzlük yaptırımına tâbi tutarken, Türk Borçlar Kanunu’nun temsile ilişkin getirdiği siste- min anlam ve amacı da gözetilmelidir. Bu kapsamda ilk olarak kanun koyucunun temsil yetkisinin olmadığı bir ihtimalde dahi işlemi kesin hükümsüz saymadığı ve işlemin geçerli olup olmayacağı hususunu temsil olunanın iradesine bıraktığı vurgulanmalıdır. İkinci olarak tem- sil yetkisinin kötüye kullanılmasına ilişkin diğer hallerde yetkisiz tem- silin varlığını kabul edip, bir diğer benzer durum olan hileli anlaşma bakımından farklı yaptırım öngörmenin de adaletli bir sonuç doğur- mayacağı belirtilmelidir. 154 Bu nedenle her ne kadar hileli anlaşmaya dayalı olarak temsil olunan adına yapılan işlemin TBK m. 27 uyarınca ahlâka aykırılık sebebi ile kesin hükümsüz olduğu sonucuna varılabi- lecekse de, temsil sisteminin kabul ettiği düzen ve koruma amacı gö- 151 Attila Michael Kali, Die begründgungsabhängige Gestaltungserklärung, Ein Beit- rag zur Kündigung, von Miet- und Arbeitsverträgen, Frankfurt am Main, 2003, s. 74-75; Vedat Buz, Medeni Hukukta Yenilik Doğuran Haklar, Ankara 2005, s. 212- 213. 152 Yetkisiz temsil hükümlerinin uygulanması görüşüne ilişkin aynı yönde gerekçe olarak bkz. İnceoğlu, s. 336-337; Cihan, s. 72-73. 153 Görüş hakkında bilgi için bkz. Kocayusufpaşaoğlu, § 43, N. 28 vd.; Claire Hu- guenin, Obligationenrecht, Allgemeiner und Besonderer Teil, Zürich, 2012, N. 433; Pakize Ezgi Akbulut, Borçlar Hukukunda Kesin Hükümsüzlük Yaptırımının Amaca Uygun Sınırlama (Teleolojik Redüksiyon) Yöntemi ile Daraltılması, İstan- bul 2016, s. 61 vd. 154 Yetkisiz temsil hükümlerinin uygulanması görüşüne ilişkin aynı yönde gerekçe olarak bkz. İnceoğlu, s. 336-337; Cihan, s. 72-73.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1