Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

273 TBB Dergisi 2020 (148) Gülşah Sinem AYDIN karışma söz konusu ise sebepsiz zenginleşme davası 174 (TBK m. 47/ III; TBK m. 77 vd.), kira sözleşmesinin kurulduğu durumda da haksız elatmanın önlenmesi davasıdır (TMK m. 683/II). Buna karşılık bir borç ikrarı söz konusu ise olumsuz (menfi) tespit davasının açılması gerekir (HMK m. 106). İade sağlanmasına rağmen, temsil olunanın başka bir zararı varsa, bu zararın tazmini için temsil olunan gerek temsilciye ge- rekse temsilci ile hukukî işlem yapan üçüncü kişiye başvurabilir. Şöyle ki; temsil olunan, aralarında geçerli bir temel ilişki varsa bu ilişkiye ay- kırılık sebebi ile TBK m. 112 uyarınca zararını kusurlu temsilciden iste- yebilir. Aksi halde temsil olunan zararı için haksız fiil sorumluluğuna ve her halde vekâletsiz işgörenin sorumluğuna dayanarak temsilciye başvurabilir 175 . Diğer taraftan temsil olunanın culpa in contrahendo so- rumluluğu uyarınca zararını üçüncü kişiden istemesi de mümkündür. Zira üçüncü kişi, temsil olunan ile bir sözleşme öncesi güven ilişkisine girdiğinden, onu zarara uğratmamakla yükümlüdür. 176 Bu durumda temsil olunanın uğradığı zarardan temsilci ve üçüncü kişi müteselsilen sorumlu olur (TBK m. 61). 177 - İkinci olarak hileli anlaşma varsa , temsil olunanın iade talepleri tıpkı hileli anlaşmanın bulunmadığı ancak üçüncü kişinin kötüniyet- li olduğu ihtimalini anlattığımız bir üst paragrafta olduğu gibi aynen gündeme gelecek, 178 zarar tazmini taleplerinin hukuksal dayanağı ba- kımından ise değişiklik söz konusu olacaktır. Buna göre temsil olunan, yine aralarında geçerli bir temel ilişki varsa bu ilişkiye aykırılık sebe- bi ile TBK m. 112 uyarınca zararını kusurlu temsilciden 179 isteyebilir. Hileli anlaşmanın varlığı sebebi ile temsil olunanın zararını üçüncü kişiden istemesi halinde ise, artık culpa in contrahendo sorumluluğu- T. 24.06.2009, www.kazanci.com , erişim tarihi: 01.11.2019. 174 Genel olarak yetkisiz temsil bakımından bkz. Eren, Borçlar Genel, N. 1423; Schwenzer, N. 43.06; Akıncı, s. 134; Cansel/Özel, N. 652. 175 Genel olarak yetkisiz temsil bakımından bkz. Eren, Borçlar Genel, N. 1424; Doğan/ Şahan/Atamulu, s. 164; Temel ilişkinin ihlâli ve vekâletsiz işgörme hükümlerinin uygulanması bakımından bkz. Akıncı, s. 134; Cansel/Özel, N. 653; Nart, m. 46, N. 21-22. 176 Alman hukukunda aynı yönde bkz. Schilken, § 167, N. 105. 177 Temsilci ve üçüncü kişinin temsil olunana karşı müteselsil sorumlu olduğu yö- nünde bkz. Akyol, Temsil, s. 408. 178 Aynı yönde bkz. Kutlu Sungurbey, s. 20; Gümüş, Özen, s. 289. 179 Schramm, § 164, N. 107, N. 120.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1