Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

278 Borçlar Hukukunda Temsil Yetkisinin Kötüye Kullanılması durumda olduğu halde temsilci ile sözleşmeyi yapan üçüncü kişi, tem- sil olunanın onay vermemesi tehlikesini göze almış ve bundan doğa- cak zararlara razı olmuştur. 193 Bununla birlikte öğretide kasten hareket eden yetkisiz temsilcinin, hafif ihmâlle hareket eden üçüncü kişi kar- şısında TBK m. 47/I, c. 2 uyarınca tamamen sorumluluktan kurtula- maması gerektiği ve TBK m. 52 çerçevesinde üçüncü kişinin indirimli de olsa bir tazminat elde edebileceği yönünde görüş bulunmaktadır. 194 Ancak temsil yetkisinin kötüye kullanılması kapsamında üçüncü kişi- nin hafif ihmâlle hareket ettiği durumlarda TBK m. 41/II ve m. 42/III uyarınca güveni korunduğundan 195 , işlemin geçersiz olması için üçün- cü kişi ya kasten ya da ağır ihmâlle hareket etmelidir. Ağır ihmâlle ha- reket eden üçüncü kişinin ise temsilciden TBK m. 47 uyarınca tazminat isteyememesi gerektiği kanaatindeyiz. V. İspat Temsil yetkisinin kötüye kullanılması halinde, yetkisiz temsil hü- kümleri uygulanırken mahkemeye başvurmaya gerek yoktur. Yetki- siz temsilcinin yaptığı işleme temsil olunan onay vermezse, bu işlem temsil olunan için bağlayıcı olmayacaktır. Bunun için temsil olunanın onay vermediğine yönelik iradesini açıklaması yeterli olup, dava yo- luyla kullanılması gerekmez. Ancak yetkisiz temsilcinin yaptığı işle- me onay verilmediği takdirde, yetkisiz temsil nedeniyle doğacak iade ve tazminat istemlerinin ileri sürülmesi bakımından taraflar arasında uyuşmazlık yaşanırsa mahkemeye başvurulması söz konusu olabilir. İşte bu durumda temsil yetkisinin kötüye kullanıldığının ispatı zor ve önemli bir sorundur. Bu kapsamda hâkimin de temsil yetkisinin kötü- 18, N. 21; Burada hakkın kötüye kullanılmasına başvurmaya gerek olmadığı, TBK m. 47’de iyiniyetli olmayan üçüncü kişinin tazminat isteme hakkı olmadığının za- ten düzenlenmiş olduğu yönünde bkz. İnceoğlu, s. 337-338, dn. 905. 193 Yetkisiz temsil bakımından TBK m. 47/I, c. 2 hakkında bu düşüncede bkz. Kutlu Sungurbey, s. 181; Kocayusufpaşaoğlu, § 49, N. 35. 194 Türk Borçlar Kanunu m. 47/I, c. 2’nin fazla geniş tutulduğu, ortada bir örtülü boşluk olduğu, bu nedenle amaca uygun sınırlandırma yapılarak kasten veya ağır ihmâlle hareket eden yetkisiz temsilcinin, hafif ihmâlle hareket eden üçüncü ki- şiye karşı her türlü sorumluluktan kurtulamaması gerektiği, TBK m. 52 uyarınca üçüncü kişi lehine indirimli bir tazminata hükmedilebileceği yönünde bkz. Koca- yusufpaşaoğlu, § 49, N. 36; Karar olarak yetkisiz temsil bakımından TBK m. 47/I, c. 2 hakkında bu yönde bkz. BGE 116 II 689, http://www.servat.unibe.ch/dfr/ bge/c2116689.html, erişim tarihi: 01.11.2019. 195 Bkz. Başlık II., A. ve IV., A.