Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

284 Borçlar Hukukunda Temsil Yetkisinin Kötüye Kullanılması SONUÇ Çalışma çerçevesinde borçlar hukukunda temsil yetkisinin kötüye kullanılması hususunda şu tespitlere varılmıştır: I. Temsilcinin temsil yetkisini temsil olunanın menfaatine aykı- rı kullanmama yükümlülüğü dürüstlük kuralından (TMK m. 2) kaynaklanır. Temsil yetkisinin verilmesiyle temsilci ve temsil olu- nan arasında dürüstlük kuralına göre edim yükümlülüğünden bağımsız borç ilişkisi kapsamında, temsil olunanın menfaatine uygun davranma yükümlülüğünü içeren bir güven ve özen iliş- kisi meydana gelir. Temsilcinin bu yükümlülüğe aykırı şekilde temsil yetkisini kötüye kullanması, hakkın kötüye kullanılması niteliğindedir. II. Görünüm olarak temsil yetkisinin sınırları içinde kalmakla bera- ber, temsilcinin dürüstlük kuralına aykırı şekilde temsil yetkisini temsil olunanın menfaatine aykırı şekilde kullanmasına temsil yetkisinin kötüye kullanılması denir. III. Temsil yetkisinin kötüye kullanılmasından söz edilebilmesi için temsilcinin, temsil olunanın objektif olarak önemli görülebilecek menfaatlerine veya sübjektif olarak temsil yetkisini vermekteki amacına aykırı hareket etmesi gerekir. Katıldığımız görüş uyarın- ca temsilcinin temsil olunana zarar verme yönünde bir kusuru- nun ya da özellikle kastının bulunması, temsil yetkisinin kötüye kullanılmasında zorunlu unsur olarak aranmaz. Kusur, ancak kö- tüye kullanmanın ispatı bakımından destekleyici bir yan unsur olabilir. Ayrıca kusur, TMK m. 2’den doğan özen borcunun ihlâli ve temsil olunanın temsilciden koşulları varsa aralarındaki temel ilişkiye aykırılık gereği TBK m. 112’ye göre isteyebileceği tazmi- nat açısından önemlidir. Yine katıldığımız görüş uyarınca temsilci ile işlem yapan üçüncü kişinin kötüniyetli olması, temsil yetkisi- nin kötüye kullanılmasının zorunlu bir unsuru değildir. Ancak üçüncü kişinin kötüniyeti, kötüye kullanmanın varlığını ispat noktasında yan unsur olarak kolaylık sağlayabilir. Ayrıca üçüncü kişinin iyiniyeti temsil yetkisinin kötüye kullanılmasının sonuçla- rı bakımından da etkilidir. Buna ek olarak temsil yetkisinin kötü- ye kullanılmasından söz edebilmek için temsil olunanın bir zarara uğramasının da zorunlu olmadığı görüşüne katılmaktayız.