Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

325 TBB Dergisi 2020 (148) Levent ATABAY 3. Sermayesi Değişen (Mütedavil/Döner Sermayeli) Kurumlar Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 16 3/1-b maddesinde döner sermeyenin tanımı yapılmıştır. Buna göre döner sermaye, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine kanun- larla verilen asli ve sürekli kamu görevlerine bağlı olarak ortaya çıkan ve genel idare esaslarına göre yürütülmesi mümkün olmayan mal ve hizmet üretimine ilişkin faaliyetlerin sürdürülebilmesi için, kamu ida- resine bağlı olarak kurulmuş işletmelere tahsis edilen sermayedir. Yukarıdaki tanımdan yola çıkarak, döner sermayeli kurumların, kamu hizmeti sunan kamu kurumlarının söz konusu hizmetin sonu- cunda veya bu hizmetle bağlantılı mal ve hizmetleri üretmek amacıy- la kamu idarelerine bağlı olarak kurulup işletilen birimleri olduğunu söyleyebiliriz. Ülkemizde özellikle eğitim, sağlık, kültür, tarım ve orman alanla- rında kamu idarelerine bağlı olarak faaliyet gösteren döner sermayeli işletmeler bulunmaktadır. Devlet ve üniversite hastaneleri, meslek li- seleri bünyesindeki atölyeler ile orman işletme müdürlükleri söz ko- nusu döner sermaye işletmelerin en sık rastlanan örnekleridir. 17 Dola- yısıyla, söz konusu döner sermayeli işletmelerde çalışan işçiler de 6772 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilecektir. 4. Sermayesinin Yarısından Fazlası Devlete Ait Olan Şirket ve Kurumlar Ticaret, sanayi, madencilik, tarım, bankacılık gibi ekonomik faa- liyetlerde bulunmak amacıyla kamu sermayesi veya kamu sermaye- sinin katkısıyla kanun ya da kanunun verdiği açık yetkiye dayanıla- rak idari işlemle kurulan kamu kurumlarına iktisadi kamu kurumları veya kamu iktisadi teşebbüsleri denilmektedir. 18 Anayasa’nın 165. maddesinde sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı olarak devlete ait olan kamu kuruluş ve ortaklıklarının kamu iktisadi 16 Söz konusu Yönetmelik 01.05.2007 tarih ve 26509 sayılı RG’de yayımlanmıştır. 17 Ahmet Arslan, “Ülkemizde Döner Sermayeli İşletmeler Ne Durumda?” https:// www.dunya.com/gundem/ulkemizde-doner-sermayeli-isletmeler-ne-durumda (erişim tarihi: 06.11.2019). 18 Ramazan Çağlayan, İdare Hukuku Dersleri, Adalet Yayınevi, 2. baskı, Ankara, 2014, s, 218.