Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

340 Belediye Şirketlerinde Çalışan İşçilerin 6772 Sayılı Kanun’da Öngörülen İlave Tediyeden ... statüsünde olması yeterlidir. Nitekim, Yargıtay’ın bir kararında 49 da “İş Kanunu kapsamına girsin girmesin, yukarda belirtilen Devlet ve ona bağ- lı kurumlarda İş Kanunu’nun 1 inci maddesindeki tanıma göre, işçi sayılan herkes bu alacaktan yararlanacaktır.” denilmek suretiyle, bu husus teyit edilmiştir. Diğer taraftan, işçi niteliği taşımayan çırak, stajyer, memur ve sözleşmeli personele ilave tediye yapılması gibi bir durum söz ko- nusu olmayacaktır. 50 2. Alt İşveren İlişkilerinde İşçinin Durumu İşçi vasfını taşıyan kişinin 6772 sayılı Kanun kapsamında kalan ku- rumlarda, alt işverene bağlı olarak çalışması durumunda, asıl işveren ile alt işveren arasında muvazaa olmadığı takdirde, ilave tediyeden ya- rarlanması mümkün değildir. 51 Gerçekten de, Borçlar Kanunu’nda dü- zenlenen ve tarafların üçüncü kişileri aldatmak amacıyla kendi gerçek iradelerine uymayan ve aralarında hüküm ve sonuç doğurmayan bir görünüş yaratma konusunda anlaşmaları anlamına gelen muvazaa kav- ramı, iş hukukunda ise işçilerin ücretlerini düşürmek, sendika ve toplu iş sözleşmesi haklarını kullanmalarını engellemek gibi amaçlara yönelik muvazaalı işlemler şeklinde ortaya çıkmaktadır. 52 4857 sayılı Kanun’un 2/7. maddesinde bazı yasal muvazaa karinelerine yer verilmiştir 53 . Asıl 49 9. HD’nin 14.06.2012 tarih, E.2010/11863, K.2012/23067 sayılı kararı, https:// www.sinerjimevzuat.com.tr (erişim tarihi: 18.12.2019). 50 Akyiğit, s. 78. 51 Çelik/Caniklioğlu/Canbolat, s. 875. Baki Oğuz Mülayim, “Kalkınma Ajansların- da 6772 Sayılı Kanun Kapsamında İlave Tediye Uygulaması”, Dokuz Eylül Üniver- sitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , C. 20, S. 1, Y. 2018, s. 299. 52 Süzek, s. 168. 53 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. maddesinin altıncı fıkrasında asıl işveren alt işveren ilişkisi; “bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile tek- nolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişki” olarak tanımlanmış; aynı maddenin yedinci fıkrasında “asıl işverenin isçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı isleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölü- nerek alt işverenlere verilemez” kuralına yer verilmiştir. Asıl işveren alt işveren ilişkisinin geçerli olarak kurulabilmesi için iki işverenin bulunması, mal veya hiz- met üretimine ilişkin bir işin varlığı ve asıl işin bölünerek alt işverene verilmesi