Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

355 TBB Dergisi 2020 (148) M. H. Mustafa BEKTAŞ / Talip ALAN ile gündeme getirilmişti. 6 Komite’nin raporuna göre sekiz başlıkta Divan’ın danışma görüşü alınmalıydı. Ancak, yapılan oylama sonu- cunda Komite’nin bu önerisi reddedilmişti. 7 Komite’nin 1947 yılında reddedilen teklifinden yaklaşık 60 yıl sonra, Divan, Filistin’in güncel meselelerinden birini 2003 yılında gündemine almıştır. Bu gelişme, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun konuya ilişkin danışma görüşü talebi üzerine mümkün olabilmiştir. Divan’ın önüne gelen bu konu, İsrail’in -Filistinli kimi grupların terör saldırıları yaptığı gerek- çesiyle- inşa ettiği duvarın 8 uluslararası hukuka uygun olup olmadığı- nın belirlenmesine ilişkindi. 9 BM Genel Kurulu üzerinden Filistin sorunlarının uluslararası mahkemeler gündemine getirilme çabalarının yanı sıra, Filistin de bu amaçla doğrudan bazı gayretler içerisinde olmuştur. Bu bağlamda, İsrail’in Gazze’ye gerçekleştirdiği deniz, hava ve kara saldırılarının ol- duğu esnada, Filistin, 22 Ocak 2009 tarihinde Uluslararası Ceza Mah- kemesi Roma Statüsü madde 12(3)’e 10 istinaden Mahkeme’nin yargı yetkisini kabul etmek üzere Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) bildirimde bulunmuştur. 11 Yapılan bildirim, UCM Savcılık Bürosu tarafından incelendikten sonra Nisan 2012’de geçersiz bulunmuştur. Gerekçe olarak Filistin’in uluslararası hukuktaki statüsü gösterilmiş- tir. Bu bağlamda, Filistin’in BM sisteminde sahip olduğu “gözlemci birim” (observer entity) statüsünün belirleyici olduğu ve bu statünün 6 The UN General Assembly, “Report of The Ad Hoc Committee on the Palestini- an Question”, Gen, A/516, para. 16, 25 November 1947, https://unispal.un.org/ DPA/DPR/unispal.nsf/0/CB265C939B5A551F802564B40053D359 7 Ibid para. 24; Nabil Elaraby, “Some Legal Implications of the 1947 Partition Reso- lution and the 1949 Armistice Agreements, Law and Contemporary Problems”, The Middle East Crisis: Test of International Law, 1968, Vol. 33 (1), pp. 97-109. 8 ErdemDenk, “Uluslararası Adalet Divanı’nın İsrail’in İşgal Altındaki Filistin Top- raklarında İnşa Etmekte Olduğu Duvar Konusundaki Kararı”, Uluslararası İlişki- ler, Cilt 1, Sayı 3 (Güz 2004), s. 151-173. 9 Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestinian Territory, “Advisory Opinion”, ICJ, 9 July 2004. 10 “Bu tüzüğe taraf olmayan devletin 2. paragrafa göre kabulü aranıyorsa, o devlet Mahkeme Yazı İşleri Dairesi’ne sunacağı bir bildirge ile suç konusu olayla ilgili olarak, Mahkemenin yargı yetkisini kabul edebilir. Kabul eden devlet 9. Bölüm’e uygun olarak erteleme ya da istisna olmaksızın Mahkeme ile iş birliği yapacaktır”. 11 Michael G. Kearney, “Why Statehood Now: A Reflection on the ICC’s Impact on Palestine’s Engagement with International Law”, in Chantal Meloni & Gianni Tognoni (ed), Is There a Court for Gaza?: A Test Bench for International Justice (Springer, The Netherlands, 2012), p.391.