Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

376 ABD Büyükelçiliği’nin Taşınması Davası’nın Muhtemel Sonuçları esasa geçilecektir. Bu aşamanın sonucuna dair iki senaryodan bahset- mek mümkün. İlki, Filistin’in lehine davayı sonuçlandırması. Bu du- rumda Filistin’in uluslararası hukukta elde etmiş olduğu statüsü hu- kuki anlamda somutlaşmış olacaktır. Bu durumun, Divan açısından kendisinin tarafsız olma özelliğini pekiştirmiş olacağı ve uyuşmaz- lıkların halli için diğer devletlerin de hukuki yollara başvurmasın- da teşvik edici olacağı söylenebilir. Muhtemelen ABD ve İsrail böyle bir kararı tanımayacaktır, ancak kararın uluslararası sistem üzerinde doğuracağı önemli etkilerinin yanında ABD üzerinde de bir baskı unsuru olacaktır. Esasa ilişkin ilk senaryodan daha muhtemel diğer senaryo ise Divan’ın 2004 tarihli danışma görüşünde yaptığı gibi uyuşmazlığa ilişkin sarih ifadeler kullanmaktan kaçınması ve müp- hem gerekçelerle dolu bir karar almasıdır. 70 Böyle bir durumda bile, yukarıda değinildiği üzere, Filistin’in uluslararası hukuktaki statüsü, Divan’ın Filistin’i devlet olarak kabul etmesi hasebiyle kuvvet kazan- mış olacaktır. Yakın döneme kadar uluslararası yargı organları Filistin’in dev- let olmadığı argümanını Filistin meselesine kapılarını kapatmasına veya etkisiz kalmasına gerekçe olarak gösterebilmiştir. UCM, 2009 yılında Filistin’in devlet olmamasını gerekçe gösterip başvurusunu geçersiz sayarken, Divan da 2004 tarihli danışma görüşünde Filistin için devlet demekten imtina edebilmiş ve İsrail’in ihlalleri konusun- da pasif bir tavır takınabilmişti. 71 Bugün, Divan’ın BM bünyesinde “üye olmayan gözlemci Devlet” statüsüne sahip olan Filistin için geçmişten daha iyisini yapıp yapamayacağı bahsi, Divan uyuşmaz- lığa ilişkin kesin karar veya hükmünü açıklayıncaya kadar müphem kalacaktır. Ancak, dava muhtemel sonuçları açısından tahlil edildi- ğinde, Filistin’in doğrudan kendisinin bir devlet olarak uluslararası yargı mercilerine müracaat ettiği gerçeği ışığında, Divan Filistin’in devlet olma statüsünü reddetmediği sürece, Filistin’in uluslararası hukuktaki statüsünün her hâlükârda daha da güçlenmesi mümkün görünmektedir. 70 Denk, (2004), s. 152. 71 Denk, (2004), )s.161.