Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

49 TBB Dergisi 2020 (148) Yusuf BAŞLAR I. Adli Bilişim Kavramı Uzun yıllar boyunca adli tıp, adli kimya gibi adli uzmanlık alan- ları suç soruşturmalarını yürüten makamlara yardımcı olarak birçok adli vakanın bilimsel yöntemlerle çözülmesinde yardımcı olmuştur. Uzmanlar, olay mahallindeki biyolojik ve fiziksel izlerin kendilerine gösterdikleri ipuçları doğrultusunda olay hakkında ayrıntılı bilgi elde etme imkânını bulabilmişlerdir. Bununla birlikte, günümüzde suç ve suçluların elektronik ortamda kendilerini sıkça göstermeleri nedeniyle olayı aydınlatmaya çalışan uzmanlar artık doğadaki iz ve emarelerin değil bilişim sistemlerindeki manyetik olarak kodlanmış vaziyetteki 1 ve 0’ların peşine düşmüşlerdir. 5 Adli bilişim kavramı tahmin edildiğinin aksine “adli” ve “bili- şim” kelimelerinin bir araya getirilmesi sonucunda oluşturulmuş bir kavram değildir. Dilimize, “computer forensics” tanımından çevril- miş olan ve yeni bir anlam kazandırılan adli bilişim kavramı, geniş bir anlama sahip olan “bilişim” kelimesinin esas alınması sonucunda “computer forensics”in Türkçe karşılığı olan “bilgisayar adli bilimi” kavramının yerine kullanılmaktadır. Bununla birlikte adli bilişim kavramı yaygın olarak “computer fo- rensics” kavramının karşılığı olarak kullanılmakta ise de bilişim tekno- lojisindeki baş döndürücü gelişmeler sonrasında gerçekte elektronik delilin yalnızca bilgisayarlarda bulunmadığının anlaşılması üzerine “computer forensics” kavramının yerine ondan daha genel nitelikte olan “digital forensics” kavramı da kullanılmaya başlanmıştır. Adli bilişim, yeni bir hukuk dalı olarak ortaya çıkan ancak etkin- liği günden güne artan bilişim hukuku konularına ilişkin bir yardımcı disiplin olarak doğmuştur. Nitekim adli bilişim yöntemlerine gerek ceza yargılamasında gerekse hukuki ihtilaflarda sıkça başvurulmakta- dır. Bu bağlamda adli bilişim, ceza yargılamasında etkin biçimde kul- lanılmasına karşın özel hukuk alanındaki ihtilafların çözümünde de jileri”, 1. Hukukun Gençleri Sempozyumu (Hukuk Devletinde Kişisel Güvenlik), Ankara, 20-21 Mart 2009, http://www.umut.org.tr/tr-TR/hukukun-gencleri- sempozyumlari-dizisi--1-hukuk-devletinde-kisisel-guvenlik/111. aspx (25 Şubat 2015). 5 Semih Dokurer, “Adli Bilişim”, 2. Polis Bilişim Sempozyumu, Ankara, 14-15 Ni- san 2005, s. 226.