Türkiye Barolar Birliği Dergisi 148.Sayı

78 Konaklama Vergisi: Ölçülülük Meselesi GİRİŞ 7194 sayılı “Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sa- yılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 1 ile hukuk sistemimize, dijital hizmet vergisi, değerli konut vergisi ve konaklama vergisi olmak üzere üç yeni vergi dahil edilmiş- tir. Söz konusu vergilerden, değerli konut vergisine ve dijital hizmet vergisine özellikle çok fazla reaksiyon gösterilmesine karşın konak- lama vergisinin, turizm sektörü dışında, gerek öğretide ve gerekse toplumda henüz dikkatleri çokça çekmediği gözlenmektedir. Ancak turizm sezonu yaklaştıkça, sözkonusu vergiye yönelik olası tepkilerin somut uygulamalar karşısında yavaş yavaş belireceğini öngörmek zor değildir. 7194 sayılı Kanun’un 9. maddesi ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 2. kısmının 2. bölümündeki mülga 34. madde, “ Konakla- ma Vergisi ” olarak yeniden ihdas edilmiştir. Verginin temel unsurları, vergilendirme işlemleri ve usule ilişkin tüm hükümler tek maddede düzenlenmiştir. Bu çalışmada, konaklama vergisi öncelikle kavramsal boyutuyla ele alınmış ve İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanu- nu Tasarısı’nda bu verginin nasıl kurgulandığına yer verilmiş; turizm alanında yeni bir mali yükümlük olan turizm payı ve konaklama ver- gisinin temel unsurları incelenmiştir. Çalışmanın amacı, konaklama vergisinin ölçülük ilkesine uygunluğunu -diğer ülke örnekleriyle kar- şılaştırarak- değerlendirmektir. Verginin ölçülü olup olmadığı mesele- si, konaklamanın gerçekleştiği mekân, bölge/şehir, dönem/sezon ve verginin konulma amacı gibi kriterler dikkate alınarak ölçümlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın temel denencesi “verginin, yükümlülerin mali gücü ile orantılı olmadığı, amacı gerçekleştirmeye elverişli bir araç olmadığı” fikridir. 1. KAVRAMSAL BELİRLEME VE TARİHSEL ARKA PLAN Daha çok tarihi ve turistik merkezlere sahip olan ülkelerde, konak- lama veya turistik amaçlı verilen hizmetlerden faydalanan kişilerden, 1 7194 sayılı “Djital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hük- münde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”, (RG: 7.12.2019, 30971).