Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

122 Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında ... Maddenin yeni içeriğine uygun olarak başlığı da “ Ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla veya başka yerde duruşma icrası ” şeklinde değiştiril- mektedir. Teklif’te maddenin değişik şeklinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanıp yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenmesi önerilmektedir. Bu yönetmelik düzen- lenirken çok dikkatli davranılması gerektiği açıktır. (TEKLİF m.1 8) HMK MADDE 151: DURUŞMA DÜZENİ Önerilen düzenleme ile maddenin ilk fıkrası değiştirilmiştir. De- ğişikliğin amacı, büyük ölçüde, duruşma düzenini bozan ve fakat ta- rafların vekili olmayan avukatların duruşmadan çıkartılıp çıkartılama- yacağı konusunda uygulamada yaşanan tereddütlerin giderilmesidir. Gerçekten de değiştirilmesi önerilen hükümde, “taraf” avukatı ibaresi kullanılmadan genel olarak “avukat” ibaresine yer verilmiş olduğu için, tarafların vekili olmayan ve duruşma düzenini bozan avukatların da duruşmadan çıkartılamayacağı gibi bir sonuca ulaşılabilmekteydi. Değişiklikle birlikte durum netliğe kavuşturulmuş ve duruşma düze- nini bozan ve fakat tarafların vekili sıfatı bulunmayan avukatın da du- ruşmadan çıkartılması mümkün kılınmıştır. Fıkranın değişiklik gerekçesinde, görülmekte olan bir davada ta- raf vekili olmayan, ancak duruşma düzenini bozan kimselerin sade- ce avukat kimliği dolayısıyla duruşma salonundan çıkarılmamasının Anayasa’da hükme bağlanan yargı yetkisinin mahkemeler eliyle kul- lanılması ilkesine aykırılık teşkil edebileceği gibi tarafların hak arama özgürlükleriyle bağdaşmayacağı belirtilmektedir. Kanaatimizce, taraf vekili sıfatını taşımayan avukatın duruşma düzenini bozması sebe- biyle duruşmadan çıkartılamamasının yargı yetkisinin mahkemelerce kullanılması ilkesi ile veya hak arama özgürlüğüyle bir bağlantısı bu- lunmamaktadır. Taraf vekili olmayan avukatın duruşmadan çıkartıl- ması hususu bir düzen hükmüdür ve bu düzen hükmü yargılamanın şekli anlamda sevk ve idaresini ilgilendirmektedir. Duruşma düzenini bozan avukatlar bakımından elbette HMK m. 79 gereğince işlem ya- pılması her zaman mümkündür. Taraf vekili olmayan avukatın du- ruşmadan çıkarılmasının, avukatlık mesleğinin görmezden gelinmesi olarak algılanmaması gerekir. Yine, taraf vekili olmayan avukatların