Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

141 TBB Dergisi 2020 (149) Selçuk ÖZTEK / Sema TAŞPINAR AYVAZ / Serdar KALE Yüzüne karşı ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz kararı verilen kim- senin, ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz duruşmasında bu karara itiraz etme hakkının bulunması, onun istinaf hakkının elinden alınmasının haklı gerekçesi olamaz. Önerilen değişiklikle HMK’da yaratılan eşitsizlik giderilmekte ve yüzüne karşı ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz kararı verilen tarafın da tıpkı yokluğunda ihtiyati tedbir kararı verilen taraf gibi istinaf yoluna başvurmasının -bu karara karşı doğrudan doğruya- önü açılmaktadır. (TEKLİF m. 36) HMK MADDE 353: DURUŞMA YAPILMADAN VERİLECEK KARARLAR Uygulamada büyük tartışmalara sebebiyet veren maddenin ilk fıkrasının (a) bendinin 6.alt bendi Teklif’te önemli bir değişikliğe uğ- ramaktadır. Söz konusu düzenlemede SchZPO/CPC m.318 dikkate alınmıştır. Böylece HMK’da istinaf kanun yolu bakımından büyük tartışma- lara sebebiyet veren 6. alt bent tamamen değişmektedir. Yeni düzen- lemeye göre, “ mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması” halinde, bölge adliye mahkemesi dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine duruş- ma yapmadan kesin olarak karar verebilecektir. HMK’da mevcut düzenlemede ise, delillerin hiç toplanmamasın- dan veya gösterilen delillerin hiç değerlendirilmemesinden söz edil- mektedir. Getirilen düzenleme ile bölge adliye mahkemesince dosya- nın ilk derece mahkemesine kesin olarak gönderilmesinin kapsamının bir ölçüde netleştirilmesi hedeflenmektedir. Her türlü delilin eksikliği veya dosyada önem arz etmeyen bir delilin ilk derece mahkemesince değerlendirilmemiş olması, dosyanın kesin olarak ilk derece mahke- mesine gönderilmesinin bir gerekçesi olmamalıdır. Sınırlı (dar) istinaf modelinin kabul edildiği HMK sistematiğinde yargılamanın ağırlığı ilk derece mahkemesindedir. İstinaf inceleme- sinde değerlendirme, ilk derece yargılamasındaki deliller, vakıalar ve usul işlemleri üzerine kurulmuştur. Bu sebeple yeni vakıa ve delil ge- tirilmesi yasağı istinaf yargılamasının en önemli kurallarından biridir.