Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

190 Avukatların Aydınlatılmış Onama İlişkin Görüş ve Farkındalıkları uygulanması ile bağlantılı olarak yapılan her türlü müdahale” 6 olarak da tanımlanmaktadır. Tıbbi müdahalenin 4 tane hukuka uygunluk şartı bulunmaktadır. 7 Bunlar; • Tıbbi müdahalenin yetkili kişilerce yapılması Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun mad- de 1’de bu kişiler hekim, diş hekimleri, ebeler, sağlık memurları, has- tabakıcı hemşireler, sünnetçiler ve diş protez teknisyenleri olarak yer almaktadır. 8 • Tıbbi müdahalenin tıp bilimince kabul görmüş kurallara uygun olarak yapılması • Tıbbi müdahalenin hukuken öngörülmüş amaçlara uygun olarak yapılması • Hastanın aydınlatılarak rızasının (onam) alınması Aydınlatılmış onam terimi birbiriyle bağlantılı olan ve birbirini destekleyen iki kavramdan meydana gelmektedir. Bunlardan biri dahi olmazsa, tıbbi müdahale hukuka aykırı hale gelecektir. Hasta aydınla- tılmadan onam alınırsa ya da aydınlatılır ve onamı alınmazsa uygula- mada bazı problemler meydana gelecektir. Aydınlatılmış onam sadece hastaya imzalatılan bir formdan ibaret değildir. Aynı zamanda hasta haklarını korumaya yarayan ve hukuki sonuçlar doğuran bir süreçtir. 9 Aydınlatılmış onam, biyoetik terimler sözlüğünde şu şekilde yer almıştır: “karar verme yeterliliğine sahip bir hasta bireyin, kendisine uygulanacak tanı ve tedavi yöntemleri ile öteki uygulamaları ve bunlara seçenek oluşturabi- lecek uygulamalarla tüm bu yöntemlerin olası olumlu ve olumsuz sonuçlarına ilişkin bilgilendikten sonra bu bilgileri açıkça ve anlayarak kabul etmesidir . 10 6 Hakan Hakeri, Tıp Hukuku, Ankara-2010, s.21; Kaya, s.47. 7 Hakeri (2010). 8 Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, Resmi Gazete Tari- hi:14.4.1928, Resmi Gazete Sayısı: 863. 9 Elif Akyüz, Mevlüde Karadağ, Hülya Deniz Bulut, “Aydınlatılmış Onamda Hem- şirenin Rolü ve Sorumlulukları”, Türkiye Klinikleri Dergisi, 2016;8(4), s.349. 10 Yasemin N. Oğuz, Harun Tepe, Nüket Örnek Büken, Deniz Kırımsoy Kucur, Bi- yoetik Terimleri Sözlüğü. 1. Baskı, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu; 2005. s.19-21.