Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

196 Avukatların Aydınlatılmış Onama İlişkin Görüş ve Farkındalıkları 2.a.3. İradeyi Sakatlayan Nedenlerin Bulunmaması Gerekmektedir Hastanın rıza gösterirken herhangi bir hataya düşmemesi, aldatıl- maması ve rıza göstermesi konusunda tehdit edilmemiş olmaması ge- rekmektedir. Tüm bunlarla birlikte hastanın onamının hekimin yaptığı aydınlatmaya dayanması gerekmektedir. 31 2.b. Rızanın Zamanı Hastanın rızasının tedavinin başlangıcından sona ermesine kadar varlığını sürdürmesi gerekmektedir. Bununla birlikte hastanın vermiş olduğu rızayı geri alması da mümkündür. 32 2.c. Rızanın Konusu Rızanın konusu, hekimin teşhisi sonucunda hasta için uygun bul- duğu ve hastayı aydınlattığı tedavidir. 33 2.d. Rızanın Şekli Mevzuatın öngördüğü istisnalar dışında, rıza herhangi bir şekle bağlı değildir. Dolayısıyla hastanın rızası açık, örtülü, yazılı ya da söz- lü olabilir. 34 2.e. Rızanın Kapsamı Hasta genel ve soyut bir rıza veremez. Bu nedenledir ki hastane girişlerinde imzalatılan genel ve matbu formlar hukuken kabul edi- lemez. Çünkü bu noktada hastanın rızası genel olacaktır ve üzerinde gerçekleştirilecek tıbbi müdahaleyi bilmeyecektir. 35 Kan alma, enjeksiyon gibi rutin işlemlerde de eğer hasta için risk içeren bir durum söz konusu ise bu risk ya da riskler hakkında hasta aydınlatılmalı ve hastadan onam alınmalıdır. 36 31 Oral, s.198. 32 Oral, s.199. 33 Oral, s.199. 34 Hakeri (2017), s.243-244. 35 Hakeri (2017), s.260. 36 Hakeri (2017), s.260-261.