Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı
236 Amerika Birleşik Devletlerinde Başkanlığın Düzenleyici İşlemleri Taft, “ en az hükümet eden en iyi hükümettir ” şeklindeki negatif hükü- met modeli ni savunmuş, teorisini, “şüphe duyarsan yapma” şeklinde özetlemiştir. Başkan Taft tarafından geliştirilen bu teoriye literalist theory, constitutional theori veya whig theory de denilmektedir. 45 D. BAŞKANLIK KARARNAMELERİ VE FYM: ABD’de Başkanlık kararnamesini kurumsallaştıran FYM’dir. ABD Anayasasında Başkanlık kararnamesi, açıkça yazılmamakta ama Ana- yasanın 2’nci maddesindeki yetkilerden bu yetkinin var olduğu hük- mü çıkarılmaktadır. Yorum yoluyla çıkarıldığı için kapsam ve alanı, 1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 104 üncü maddesinin 17’nci fıkrasında yazılı CBK kadar net değildir. FYM, ABD Anayasasında hüküm olmadığı halde Başkanlık ka- rarnamelerini, genel olarak kabul etmektedir. Anayasa ve Kongre’nin tanımını yapmadığı ama bunlardan kaynaklanan ABD Başkanlık ka- rarnameleri kanunları etkileyen önemli bir güçtür. 46 ABD’de Başkan bir kanunu onaylarken kamuoyunu etkilemek için açıklama yapabilir ( signing statement, yazılı beyanname) . Bu da Başkan için, kamuoyunu etkilemekte iyi bir araç sayılabilir. 47 ABD’de Başkanlık kararnamelerini 1962’den beri Director of the Of- fice of Management and Budget (Bütçe ve Yönetim Ofisi Direktörlüğü) hazırlar; daha önce Adalet Bakanlığı veya Başsavcılık hazırlıyordu. 48 ABD’de Başkanlık Kararnamelerinin yargısal denetimi konusun- da anayasal çerçeveyi Youngstown Sheet and Tube Co. V. Sawyer Davası (1952) kararı çizmektedir. 49 Bu FYM kararına göre Başkan, ya Anaya- sadan aldığı bir yetkiyi kullanabilir veya Kongre, Başkana bir kanunla düzenleme yetkisi verebilir. Bu kararda FYM, Başkan Truman’ın 1952 yılında çelik fabrikalarına el koyması nedeni ile açılan davada “yetki 45 Contrubis, s. 4. 46 Contrubis, s. 1, 20. Bkz. Armstrong v. US, 80 USA 154 (1871). 47 Covington, s. 2; Covington’a göre, ABD başkanları bu yetkiyi kullanırken Anayasa ihlal edilebiliyor, yetkisini aşabiliyor; aynı yer. 48 Neil, s. 6. 49 Youngstown Sheet and Tube Co. v. Sawyer Davası (1952), 343 US 579 (1952); ayrıntı için bkz. Chu-Garvey, s. 1. Dames and Moore v. Regan davasında FYM, Youngstown kararına atıfta bulundu. Ayrıca bkz. Medellin v. Texas, 552 US 491 (2008). Chu-Garvey, s. 6; Contrubis, s. 2.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1