Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

281 TBB Dergisi 2020 (149) İlke GÖÇMEN içeriğe sahip metinler yönünden bir OKK almak yerine uluslararası an- laşma yapmayı tercih edebilir. Bu yönden, tıpkı Ankara Anlaşması’nın öngördüğü geçiş dönemi ile ilgili Katma Protokol bakımından olduğu gibi, son dönem ile ilgili metin de bir uluslararası anlaşma şeklinde olsaydı, tartışmaların büyük çoğunluğu yaşanmayabilirdi. O halde, gümrük birliğinin güncellenmesi esnasında 1/95 sayılı OKK, belki de ortaklık hukukunun kaynaklarının konsolidasyonun bir parçası ola- rak, bir uluslararası anlaşmaya çevrilebilir. 134 İkincisi, ortaklık ilişki- sinde –bütünlüklü bir paketin parçası olmak kaydıyla 135 –, belki de bir ortaklık mahkemesi kurmak aracılığıyla, 136 işler bir uyuşmazlıkların çözümü mekanizması getirilebilir. 137 Böylece, hem OKK’lar ve dolayı- sıyla 1/95 sayılı OKK ile ilgili tartışmalara çözüm üretmek mümkün olabilir hem de gümrük birliği gibi içinde malların serbestçe dolaştığı ortak alan olarak tanımlanabilecek ileri düzey bir bütünleşme aşama- sının gerektirdiği, diğerlerinin yanı sıra, hukuk kurallarının homojen yorumu sağlanabilir. Kaynakça Kitaplar Acer Yücel ve Kaya İbrahim, Uluslararası Hukuk, 10. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Anka- ra, 2019. Aslan Gündüz Alp, Türk Anayasa Hukukunda Kanunlaştırma Süreci, Seçkin Yayın- cılık, Ankara, 2020. Aybay Rona ve Oral Elif, Kamusal Uluslararası Hukuk, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2016. 134 Krş. Peers, dn. 86, s. 428. 135 Bu yönden bkz. World Bank, Evaluation of the EU-Turkey Customs Union, 85830- TR (2014). 136 Örneğin krş. Avrupa Ekonomik Anlaşması md. 105 vd. 137 Örneğin Peers’a (1996) göre: “… [1/95 sayılı OKK], tam hukuki entegrasyonu sağ- lamak için gerekli olan tüm araçları sağlamamaktadır ve gümrük birliği böyle bir entegrasyonun yokluğunda gerçek anlamda tamam olamayacaktır”. Peers, dn. 86, s. 430. Can’ın 2003 tarihli çalışmasına göre “…Ortaklık ilişkisinin önemli bir ek- sikliği, andlaşmanın yorum ve uygulanmasında taraflar arasında ortaya çıkacak uyuşmazlıkları çözecek kurumsal bir yapılanmanın (yargı) yokluğudur”. Can, dn. 32, s. 43. Örneğin Oder’e (2008) göre: “… uyuşmazlık çözümünde Ortaklık Mahkemesi gibi özel bir yargı yerinin kurulmaması, Gümrük Birliği gibi sıkı bir ilişki biçimine rağmen Türk ve AB tarafının karma nitelikli siyasal mekanizmalar ve özellikle danışma ve işbirliği yoluyla ilişkilerini biçimlendirme isteğini göster- mektedir”. Oder, dn. 28, s. 99.