Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

24 Başkanlık Sisteminde Koalisyonlar için Senato’nun zımni onayını almak ve görev süresi boyunca bu gü- veni korumak zorunda olduğu Uruguay örneği bu iddiayı destek- lemektedir. Söz konusu kurallar, başkanın kabinesini oluştururken benimseyeceği hareket tarzı üzerinde önemli kurumsal kısıtlamalar getirmektedir. Çoğunluk desteğini elde edemeyen Uruguay başkan- ları, kabinesini kabul ettirmek için Kongre’deki diğer siyasi aktörlerle pazarlık etmek zorunda kalmakta ve geniş koalisyonlar oluşturmak- tadırlar. 68 Alemán/Tsebelis, parlamentonun resmi yetkilerinin yanı sıra fi- ili güç ve etkinliğinin de koalisyon oluşumu üzerinde önemli etkiye sahip olduğunu belirtmektedir. Örneğin Şili Parlamentosu, profesyo- nel üyelik esasına göre çalışan güçlü bir komite sistemine sahipken, Meksika Parlamentosu, tekrar seçilemeyen ve görev süreleri kısa olan üyelerden müteşekkil zayıf bir komite sistemine sahiptir. Bu sebeple, diğer şartlar eşit olduğunda, Şili başkanlarının Meksika başkanlarına göre daha güçlü kurumlarla siyasi pazarlıklara girişmek zorunda kal- ması ve Şili’de koalisyon hükümetleri ile karşılaşılma olasılığının daha yüksek olması beklenmektedir. 69 Bu başlık altında incelenecek son husus, tek meclis-çift meclis tercihinin koalisyon oluşumu üzerindeki etkisine ilişkindir. Kolayca tahmin edilebileceği gibi, başkanın partisinin meclislerin ikisinde bir- den çoğunluğu sağlama ihtimali daha düşük olduğu için 70 , çift meclis Parlamenter sistemdeki güvensizlik oyuna benzer bir mekanizma yalnızca Ko- lombiya ve Arjantin’de mevcuttur (Açıl, s. 34-37). Öte yandan, Uruguay ve Peru hariç, Latin Amerika ülkelerinde bakan atamaları Kongre onayına tabi tutulma- maktadır. Bakan atamalarının Kongre onayına tabi tutulmayıp, bakanların Kong- re tarafından görevden alınabildiği Latin Amerika modelinin, yasama ile yürütme erkleri arasında yakın bir işbirliği tesis etmek açısından yeterli olmadığı; hatta bu modelin erkler arası çatışmalara yol açabileceği belirtilmiştir (Bkz. Matthew So- berg Shugart/John M. Carey, Presidents and Assemblies: Constitutional Design and Electoral Dynamics, Cambridge University Press, New York 1992, s. 118-121; Colomer/Negretto, s. 81-82). 68 Altman, s. 263. 69 Alemán/Tsebelis, s. 12-13. Ayrıca bkz. Martínez-Gallardo (2012), s. 70-81. 70 Cheibub’un 1946-1996 yılları arasında, dünya genelindeki saf başkanlık sistem- lerinin tümünü temel alarak yaptığı araştırmaya göre, çift meclisli başkanlık sis- temlerinde başkanların partilerinin Kongre’nin her iki kanadında da çoğunluğu sağlama oranı yaklaşık % 40’tır. Tek meclisli başkanlık sistemlerinde ise başkanla- rın partileri % 54 oranında tek başına Kongre çoğunluğunu elde etmişlerdir (José Antonio Cheibub, “Minority Governments, Deadlock Situations, And The Survi- val Of Presidential Democracies”, Comparative Political Studies, Vol. 35, No. 3, Y.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1