Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

38 Başkanlık Sisteminde Koalisyonlar Ülke Başkanlık Dönemi Süresi (Ay) Kabinenin Ortalama Görev Süresi (Ay) Koalisyon Hükümetlerinin Ortalama Görev Süresi (Ay) Tek Parti Hükümetlerinin Ortalama Görev Süresi (Ay) Peru 60 13,00 6,85 29,00 Şili 60 37,40 37,40 ---- Uruguay 48 25,67 27,86 18,00 Venezuela 72 26,40 27,40 25,40 Tüm Ülkeler 57 29,73 19,86 39,99 Kaynak: Martínez-Gallardo (2012), s. 65. VI) TÜRK HÜKÜMET SİSTEMİ ÜZERİNE BAZI GÖZLEM VE DEĞERLENDİRMELER Türkiye’de, 16 Nisan 2017 günü yapılan halkoylamasıyla kabul edilen ve 24 Haziran 2018 günü gerçekleştirilen seçimlerin ardından yürürlüğe giren anayasa değişiklikleri ile hükümet sistemi alanında radikal bir dönüşüm yaşanmıştır. Yeni hükümet sistemini, ABD mo- delinden bazı sapmalar göstermesine rağmen, başkanlık sistemi kap- samında değerlendirmek mümkündür. Ülkemizde hükümet sistemi alanında uzun yıllar devam eden tartışmalar esnasında, başkanlık sistemine taraftar olan siyasetçi ve akademisyenler, koalisyon hükümetlerine yol açması nedeniyle parla- menter sistemin yürütmenin istikrar ve etkinliği hususunda zayıf bir karneye sahip olduğunu; başkanlık sistemine geçilmesi durumunda bir daha koalisyonlarla karşılaşılmayacağını ileri sürmüşlerdir. Öte yandan, bu çalışmada da gösterildiği gibi, koalisyon oluşumu, çok par- tili başkanlık demokrasilerinin önemli bir kısmı için sistemin olağan işleyiş tarzı haline dönüşmüştür. Partisi parlamentoda çoğunluğu sağ- layamayan başkanlar, diğer partilerle kabine makamlarını paylaşmak suretiyle parlamentodaki destek oranını artırmakta ve programını ka- nunlar aracılığıyla hayata geçirme imkânı yakalamaktadır. Keza koa- lisyon oluşumu, başkanlık sisteminin en büyük zaafı olarak değerlen- dirilen erkler arasındaki meşruiyet krizi ve yetki çatışması sorunlarına da demokratik ve oydaşmacı bir çözüm sunmaktadır. Bu bakımdan, çok partili başkanlık sistemlerinde koalisyon hükümetlerinin yürütme etkinliğini ve rejim istikrarını azaltmaktan ziyade artırdığı gözlemlen- miştir. Bu başlık altında, yasama ve yürütme erkleri arasındaki güç dengesi, seçim ve parti sisteminin niteliği itibariyle, Türk hükümet