Türkiye Barolar Birliği Dergisi 149.Sayı

40 Başkanlık Sisteminde Koalisyonlar müzakere ve hazırlık sürecine de ihtiyaç yoktur. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, tek kişinin işlemidir ve Cumhurbaşkanı, emrindeki ge- niş bürokratik kadronun yardımıyla, ihtiyaç duyduğu kararnameleri çok kısa sürede hazırlatıp yürürlüğe koyabilir. Dolayısıyla, Cumhur- başkanı, anayasada yer alan sınırlamalara riayet etmeden çok sayıda kararname çıkararak Anayasa Mahkemesi ve TBMM’nin gündemini tıkama imkânına sahiptir. 123 Türkiye’de koalisyon oluşumunu kısıtlaması muhtemel ikinci tür yetki, Cumhurbaşkanı’nın elinde tuttuğu geniş atama yetkileridir. Ba- kanların, üst düzey kamu yöneticilerinin, diplomatik temsilcilerin ve yargı mensuplarının atanmasında, yasama ile yürütme erkleri arasın- daki işbirliğini teşvik edici bir atama mekanizması oluşturulmamıştır. Bakanların, üst düzey kamu yöneticilerinin ve diplomatik temsilcilerin atanmasına TBMM’nin hiçbir dahli bulunmamaktadır. Hatta münha- sıran Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile düzenlenebilecek konular arasında yer aldığı için, üst düzey kamu yöneticilerinin atanmaları- na ilişkin usul ve esaslar hakkında kanun çıkarılması dahi mümkün değildir. Anayasa Mahkemesi ile Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) üyelerinin atanmasında da Cumhurbaşkanı’nın ağırlığı hissedilmek- tedir. Anayasa Mahkemesi’nin on beş üyesinden on ikisi doğrudan doğruya veya önerilen adaylar arasından Cumhurbaşkanı tarafından atanmakta iken, TBMM yalnızca üç üyeyi atama yetkisine sahiptir. On üç üyeden oluşan HSK’nın altı üyesi (Adalet Bakanı ve Adalet Bakan- lığı Müsteşarı dâhil) Cumhurbaşkanı, yedi üyesi TBMM tarafından atanmaktadır. TBMM daha fazla üyeyi atasa da, ilk turda üçte iki, ikin- ci turda beşte üç çoğunluğa ulaşılamadığı takdirde en çok oyu alan iki aday arasından üye seçiminin ad çekme usulü ile tamamlanacak olma- sı, parlamentoda çoğunluğa sahip olmasa dahi, Cumhurbaşkanı’nın partisinin desteklediği bir veya birkaç adayın seçilmesini mümkün 123 Murat Açıl, “2017 Anayasa Değişiklikleri Çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı Karar- nameleri”, İstanbul Hukuk Mecmuası, C. 76, S. 2, Y. 2018, s. 752. Nitekim İbra- him Özden Kaboğlu’nun TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada belirttiği üzere, ( TBMM Tutanak Dergisi , 98’inci Birleşim, 4 Temmuz 2019 Perşembe) 2017 Anayasa değişikliklerinin yürürlüğe girdiği 24 Haziran 2018 tarihinden itibaren çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi sayısının TBMM’nin çıkardığı kanun sa- yısından daha fazla olması ve çıkarılan kararnamelerdeki toplammadde sayısının kanunlardaki madde sayısının yaklaşık üç katı olması da bu görüşü desteklemek- tedir.