Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

97 TBB Dergisi 2020 (150) Dilaver NİŞANCI raf devletlerin sorumluluğu söz konusudur. 43 Diğer taraftan alınacak önlemlerin Sözleşme’nin diğer maddelerinin ihlalini doğurmaması da gerekmektedir. Enhorn/İsveç davası 44 , eşcinsel olan başvuranın HIV pozitif olduğunun tespit edilmesinin ardından, bölge sağlık görevlisi tarafından kendisine verilen muayene randevularına icabet etmemesi üzerine, Bulaşıcı Hastalıklar Kanunu doğrultusunda, idare mahkemesi kararıyla her seferinde altı ayı geçmemek üzere toplam yedi yıl süren ve başvuranın her seferinde firar etmesi nedeniyle fiilen bir buçuk yıl uygulanan hastanede zorunlu izolasyon tedbiriyle ilgilidir. AİHM’ye göre HIV virüsünün kamu sağlığı ve güvenliği yönünden tehlikeli ol- duğu tartışmasız olmakla birlikte, daha hafif tedbirler uygulanması mümkünken, başvuranın kişi özgürlüğünden yoksun bırakılmasının virüsün yayılmasını önlemek için son çare olup olmadığının araştı- rılması gerekmektedir. Mahkeme’ye göre somut dava koşullarında başvuranın HIV virüsünü yaymasını engelleyici diğer önlemler araş- tırılmadan, zorunlu izolasyona tabi tutulması son çare olarak kabul edilemez. Diğer yandan AİHM, toplam yedi yıl süren ve fiilen bir bu- çuk yıl başvuranın iradesi dışında hastanede tutulması şeklinde uy- gulanan zorunlu izolasyonun, HIV virüsünün yayılmasının önlenmesi amacı ile başvuranın kişi özgürlüğünün korunması arasında gözetil- mesi gereken adil dengeyi bozduğu kanaatiyle Sözleşme’nin ihlal edil- diğine karar vermiştir. 45 İstanbul’da Ümraniye çöplüğünün patlaması sonucu hayatını kaybeden kişilerin yaşam hakkına ilişkin Öneryıldız /Türkiye davasın- da 46 Mahkeme, tehlike doğuran faaliyetler sonucu kişilerin ölümünü ve devletin yaşamı koruma yükümlülüğü konusunu ele almıştır. Bu davada başvurucu, şehir çöplüğünde metan patlamasından müte- vellit kayma neticesinde evinin yıkıldığını ve aile üyelerinden dokuz kişinin öldüğünü, çöpün patlayabileceğine ilişkin mevcut raporlara karşın devletin gerekli tedbirleri almadığını ve bunun sonucunda ya- şam hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. AİHM, vermiş olduğu 43 Tezcan/Erdem/Sancakdar, 208-209. 44 Enhorn/İsveç [2005] AİHM 56529/00. https://www.globalhealthrights.org/wp-content/uploads/2014/04/Enhorn-v.- Sweden.pdf E.T. 20.08.2020. 45 Karakul, 186–187. 46 Öneryıldız/Türkiye [2004] AİHM 48939/99. http://hudoc.echr.coe.int/ tur?i=001-162089 E.T. 20.08.2020.