Türkiye Barolar Birliği Dergisi 150.Sayı

106 Salgın Hastalıklar ve Salgın Hastalıklar Özelinde Sağlık Hakkına Avrupa İnsan Hakları ... yakalanmış veya bu hastalıklardan ölmüş bulunan kimselerin bulunduğu yerin karantina altına alınmasına dair yetkili makamlarca alınan tedbirlere uyulmaması, suç olarak tanımlanmıştır. Böylece kamu sağlığının korunması amacı güdülmektedir” şeklinde bir açıklamaya yer verildiği görülmekte- dir. Söz konusu maddede “ yetkili makamlarca alınan tedbirlere uymama” cezalandırılmaktadır; bu tedbirin ne olduğunu, dolayısıyla da yasak- lanan fiilin ne olduğunu belirleyecek olan “ yetkili makamlardır” . Neti- ce olarak TCK m. 195’de düzenlenen suç tipinin fiil unsurunun mad- de metninde tanımlanmaması nedeniyle “ belirlilik ilkesi” ne aykırılık bulunduğu, fiilin içeriğinin tanımlanması işleminin idari makamlara bırakılması nedeniyle de “ idarenin düzenleyici işlemleriyle suç yaratama- ması ilkesi” ne aykırılık bulunduğu söylenmelidir. 67 Söz konusu suç kasten işlenebilir, taksirle işlenmeye uygun değildir. Suçun maddi un- surunun gerçekleşebilmesi için “ bulaşıcı hastalık” olarak tanımlanmış bir hastalığın varlığı, bu hastalığa yakalandığı tıbben tespit edilmiş veya bulaşıcı hastalıktan ölmüş kimselerin bulunması, hasta olan ya da ölen bu kimselerin bulunduğu yerle ilgili yetkili makam tarafından usulüne uygun alınmış karantina tedbirinin varlığı, failin de karantina altına alınmaya dair tedbiri ihlal etmesi gerekir. Kişilerin bulaşıcı has- talık taşıdığı iddiasıyla ya da risk grubuna girdiğinden bahisle 195’inci maddenin uygulanması söz konusu değildir ki aksinin kabulü kanu- nilik ilkesinin ihlal edilmesi anlamına gelecektir. 68 69 Madde uyarınca kişilerle ilgili tedbirler ve karantina söz konusu olup hayvan hastalık- ları nedeniyle konan tedbirlere aykırılık madde kapsamı dışındadır ki hastalığa yakalanan kişinin de suçun faili olabileceği aşikârdır. 70 Görüleceği üzere aykırı davranılan tedbir, kişiler hakkında değil bulunulan “ yer” hakkında alınmaktadır. Bu itibarla, medyada göz- lemlediğimiz kadarıyla havaalanına iniş yaptıktan sonra hastalık riski 67 R. Murat Önok, “Bulaşıcı Hastalıklara İlişkin Tedbirlere Aykırı Davranma Suçu (TCK m. 195)” (2020) 9, Anayasa Hukuku Dergisi, 157-159. 68 Ersan Şen, “Olağanüstü Hal Uygulamaları” (Hukuki Haber) https://www.hukukihaber.net/olaganustu-hal-uygulamalari-makale,7580.html E.T. 20.04.2020. 69 Seydi Kaymaz, “Salgın hastalıklarla mücadelede mevzuatımız yeterli değildir”(Independent Türkçe, 23 March 2020) https://www.indyturk.com / node/150986/t%C3%BCrkiyeden-sesler/salg%C4%B1n-hastal%C4%B1klarla- m%C3%BCcadelede-mevzuat%C4%B1m%C4%B1z-yeterli-de%C4%9Fildir E.T. 20.05.2020. 70 İsmail Malkoç, Açıklamalı Türk Ceza Kanunu C. 3 (Malkoç Yayıncılık, 2013) 3232.